Doğum tarihi: 1075, Toledo, İspanya 

Ölüm tarihi ve yeri: 1141, Kudüs

Yehuda Halevi’nin Yaşamı

Judah Ha-Levi, 1075-1085 yılları arasında İspanya’nın Toledo kentinde doğdu. Yahuda’nın babası “Kastilyalı” Samuel’in tek oğlu Yahuda’yı Isaac Alfasi okulunda Yahudi öğreniminin çeşitli dallarında eğitim alması için Lucena’ya gönderdiği düşünülüyor; Alfasi’nin ölümü üzerine efendisine bir ağıt yazdı (Brody, Diwan des Abul-Hasan Jehuda ha-Levi, ii., 14, 100). Yahuda, Alfasi’nin en önde gelen öğrencileri Joseph ibn Migas ve Baruch Albalia’nın dostluğunu muhtemelen Lucena’da kazandı. Judah Ha-levi’nin gençliğinde zevk dolu bir hayat sürdüğü şiirinden anlaşılmaktadır.

Yahuda tıbbı seçtimesleği olarak; ama kısa sürede şiire karşı bir yetenek ve sevgi gösterdi. Şiirsel yeteneğinin erken olgunlaşması, arkadaşı ve kıdemli şair Musa ibn Ezra’nın hayranlığını uyandırdı ve ona coşkulu övgüler yağdırdı. Arap ve Kastilya şairlerinin eserlerine aşinaydı, ancak şiirlerini “tüm zamanlar ve yerler için şarkı söylediği ve kısa sürede halkın gözdesi haline geldiği” İbranice yazmayı seçti. İlk yazıları Arap şiirinin yapılarını takip etti ve popüler Arap temalarını ele aldı: şarap, kadın ve şarkı. Judah Ha-Levi, Greko-Arap felsefesinde de bilgiliydi. Kişisel tarzı, zeka, ironi, mizah ve dil ile yaratıcılık ile karakterize edildi. Akıcı ve canlı dizeleri, İbranice yaşayan bir dilmiş gibi okur (Orta Çağ’da durum böyle değildi).

Eğitimini tamamladıktan sonra, Yahuda Toledo’ya döndü ve kısa süre sonra o kadar büyük bir muayenehane edindi ki, arkadaşı David Narboni’ye yazdığı bir mektupta huzur ve boş zaman eksikliğinden şikayet etti. Toledo’da evlendi; Bazı şiirlerindeki imalardan, tek çocuğunun bir kızı olduğu ve onun aracılığıyla Yahuda adında bir torunu olduğu açıktır. Daha sonra Müslüman şehri Córdoba’ya taşındı . Başlıca mesleği İspanya kralının yanında doktorluk yapmaktı, ancak hayatı boyunca istisnai şiirler yazmaya devam etti.

Daha sonraki yıllarında dini duyguları derinleşmiş gibi görünüyor ve Aristoteles felsefesine, İslam’a ve Hıristiyanlığa karşı Yahudiliği güçlü bir şekilde savunan Kuzari’yi yazdı . İspanya’daki Yahudiler, İber yarımadasında Müslümanlar ve Hıristiyanlar arasındaki sürekli savaşa kapılmıştı ve Murabıt fanatiklerinin kendi halkına karşı hoşgörüsüzlüğünü hissetti. Ha-Levi, Yahudilerin yaşaması için en uygun yerin İsrail toprakları olduğuna ikna oldu ve Eretz Yisrael’in erdemlerini öven ünlü Ode to Zion da dahil olmak üzere çok sayıda şiir yazdı. Karısının ölümünün ardından İsrail Topraklarına doğru bir yolculuğa çıkmaya karar verdi., “her gün bir özlemi itiraf etme ve asla gerçekleştirmeye çalışmama çelişkisini ortadan kaldırmak” dileğiyle (Kaufmann, Jehuda Halevi ).

Fırtınalı bir geçitten sonra, arkadaşları ve hayranları tarafından coşkuyla karşılandığı Mısır İskenderiye’ye geldi . Damietta’da, kendi kalbinin telkinlerine ve arkadaşı Halfon ha-Levi’nin yine Yahudi toprağı olan ve hoşgörüsüz baskıdan uzak Mısır’da kalması yönündeki yalvarışlarına karşı mücadele etmek zorunda kaldı . Orada kalmanın cazibesine direndi ve sıkıcı kara yoluna başladı. Kaynaklar onun Sur ve Şam’da bitkin, kalbi kırık ve saçları ağarmış halde görüldüğünü bildiriyor . Kutsal Topraklara asla ulaşmadı; bazı kaynaklar onun 1141’de İskenderiye’de öldüğünü bildiriyor. Ünlü ama tamamen asılsız bir Yahudi efsanesi, Kudüs’e yaklaştığı sırada anlatılır.Kutsal Kent’in görüntüsünden güç alarak en güzel ağıtını, ünlü “Zionide”, ” Zion ha-lo Tish’ali “yi söyledi. O anda, bir Arap tarafından ezildi ve öldürüldü . bir kapıdan fırladı.

Judah Ha-Levi en çok söz yazarı ve dindar bir şair olarak bilinir. Bilinen 800 şiiri arasında 350 piyyutim (dini ayinlerde kullanılmak üzere ayinle ilgili şiirler) yer alır, ancak dünyevi şiirleri bile derin bir dinsel tavrı yansıtır.

İbranice’de Kuzari veya Cuzari olarak bilinen felsefi eseri Kitab al Khazari (Kitab al Khazari), Hazarların pagan kralı ile bir haham. Bu, Yahudiliğin İslam’a ve Hıristiyanlığa ve dini deneyimi rasyonel olarak incelemeye ve tanımlamaya çalışan Aristotelesçi filozoflara karşı bir savunmasıydı.

Ha-Levi’nin eserlerindeki en etkili üç fikir, özellikle Kabalist çevrelerde geniş çapta okunmasına katkıda bulundu: İbrani dili gizemli ilahi nitelikler içerir ve kelimelerin kendileri Tanrı ile bağlantı kurmaya yardımcı olur; “Tanrı’dan bir armağan” olan Tora, doğaüstü bir karaktere sahiptir ve yalnızca “sözleri”, “yasaları” veya “öğretileri” değil, aynı zamanda “Tanrı’nın mevcudiyetini” de içerir ; Yahudi halkının, Tanrı’nın bir Mesih krallığı planını gerçekleştirmeye ve tüm dünyayı kurtarmaya yardım etmede özel bir rolü vardır.