Doğum : 23 Temmuz 1928

Ölüm : 25 Aralık 2016 

Bilim tarihinde bazı isimler, yaptıkları keşiflerle sadece kendi dönemlerini değil, gelecek yüzyılları da etkiler.Vera Rubin, bu isimlerden biridir.Gökbilim dünyasına yaptığı katkılar sayesinde adını tarihe yazdıran Rubin, özellikle karanlık madde (dark matter) üzerine çalışmalarıyla tanınır.Onun gözlemleri, evrenin yapısını anlama konusunda devrim niteliğinde buluşlara yol açmıştır.

Vera Rubin’in Hayatı ve Eğitimi

Vera Florence Cooper Rubin, 23 Temmuz 1928 tarihinde Philadelphia, ABD’de dünyaya geldi.Çocukluk döneminde gökyüzüne duyduğu ilgi, onu ileride astronomi alanına yönlendirecekti.Rubin, küçük yaşlardan itibaren teleskoplarla ilgilenmeye başladı ve evrenin sırlarını çözmeye dair büyük bir merak geliştirdi.Eğitim hayatına Vassar College’da başlayan Rubin, 1948 yılında astronomi bölümünden mezun oldu.Daha sonra Cornell Üniversitesi’nde yüksek lisans yaptı.Burada, ünlü fizikçiler Hans Bethe ve Richard Feynman gibi bilim insanlarının derslerine katılma şansı buldu.Rubin, doktora eğitimini ise Georgetown Üniversitesi’nde tamamladı.

Bilimsel Çalışmaları ve Katkıları

Vera Rubin’in en büyük başarısı, galaksilerin dönüş hızlarını inceleyerek evrende görünmeyen bir madde varlığını ortaya koymasıdır.Bu madde, sonradan karanlık madde olarak adlandırılacaktır.

Galaksi Dönüş Eğrileri

Rubin ve çalışma arkadaşı Kent Ford, 1970’li yıllarda galaksilerin dönüş hızlarını gözlemledi.Teorik olarak, galaksilerin merkezinden uzaklaştıkça yıldızların dönüş hızının azalması gerekiyordu.Ancak Rubin’in ölçümleri, bu hızların beklenenden çok daha yüksek olduğunu gösterdi.

Bu bulgu, galaksilerin görünür maddeden çok daha fazlasını içerdiğini kanıtladı.Gözle görülemeyen ama kütleçekimsel etkisi hissedilen bu madde, günümüzde “karanlık madde” olarak biliniyor.

Kadın Bilimcilere İlham

Rubin’in bir diğer önemli katkısı, bilim dünyasında kadınların rolünü güçlendirmesidir.Erkek egemen bir dönemde, astronomide yaptığı devrimsel çalışmalar sayesinde saygı kazandı ve kadın araştırmacılar için ilham kaynağı oldu.

Ödüller ve Onurlar

Vera Rubin, hayatı boyunca birçok ödül ve onura layık görüldü:

Gold Medal of the Royal Astronomical Society (1828’den beri verilen ve nadir kadınlara takdim edilen bir ödül)

National Medal of Science (1993) – ABD’nin en prestijli bilim ödüllerinden biri

Çeşitli üniversitelerden fahri doktora unvanları

Ayrıca 2015 yılında, Uluslararası Astronomi Birliği tarafından bir asteroide onun adı verildi: “5726 Rubin”.

Vera Rubin ve Karanlık Maddenin Önemi

Rubin’in çalışmaları, modern kozmolojinin temel taşlarından biridir.Bugün evrenin yaklaşık %27’sinin karanlık maddeden oluştuğu kabul edilmektedir.Bu keşif, evrenin oluşumu, yapısı ve geleceği üzerine yapılan araştırmalara yön vermiştir.

Rubin’in gözlemleri, aynı zamanda şu soruları da gündeme getirmiştir:

Evrenin büyük kısmını oluşturan karanlık madde nedir?

Karanlık madde, galaksilerin oluşumunda nasıl bir rol oynamaktadır?

Evrenin geleceğini karanlık enerji ve karanlık madde nasıl şekillendirecektir?

Vera Rubin, 25 Aralık 2016 tarihinde 88 yaşında hayatını kaybetti.Onun ölümü, bilim dünyasında büyük bir kayıp olarak değerlendirildi.Ancak bıraktığı bilimsel miras, bugün hâlâ astronomların yolunu aydınlatmaktadır.

Rubin’in adı, 2020’de Şili’de kurulan “Vera C. Rubin Gözlemevi” ile ölümsüzleştirilmiştir.Bu gözlemevi, evrenin derinliklerini incelemeye devam ederek onun çalışmalarını yeni bir boyuta taşımaktadır.

25 Aralık 2016 yılında ölmüştür.