Sivas Kongresi tarihi, kararları, maddeleri, sonuçları

Sivas Kongresi 4-11 Eylül 1919 tarihleri arasında Sivas’ta düzenlenen ve Birinci Dünya Savaşı ile beraber işgal altında bulunan Türk topraklarını kurtarmak ve Türk milletinin bağımsızlığını kazanması için gerçekleştirilen Türk Ulusal Hareketi toplantısıdır.

Sivas Kongresi Ne Zaman Yapıldı?

Sivas Kongresi 4 Eylül 1919 tarihinde başlamış ve 11 Eylül 1919 gününe kadar sürmüştür. Erzurum Kongresi’nde seçilen Temsil Heyeti’nin yanı sıra Orta ve Batı Anadolu’dan da delegelerin katıldığı Sivas Kongresi bu özelliğiyle ulusal bir özellik taşımaktadır.

Sivas Kongresi Kısaca Özeti

22 Haziran 1919 tarihinde hazırlanan Amasya Genelgesi’nde, Sivas’ta ulusal bir kongre toplanacağı belirtilmiştir.Ayrıca, Mustafa Kemal Paşa bu genelgede, bütün illerden halkın güvenini kazanmış 3 delegenin hızlı bir şekilde Sivas’a hareket etmelerini istemiştir.

Mustafa Kemal Paşa ve beraberindeki heyet 29 Ağustos 1919 günü Erzurum’dan hareket etmiş ve 2 Eylül günü Sivas’a ulaşmıştır.Yurdun birçok yerinden gelecek olan delegelerin bir kısmı karşılaştıkları engellemeler sebebiyle kongreye katılamamışlar, bir kısmı ise kongre sonrası Sivas’a gelebilmişlerdir.

Kongreye katılan delege sayıları farklı kaynaklarda farklı sayılarla verilmiştir fakat farklı günlerde katılan delegelerle bu sayının 38’e kadar çıktığı bilinmektedir.

4 Eylül günü başlayan kongre, toplam sekiz ayrı birleşim ve oturumdan meydana gelmiş; 11 Eylül 1919 günü sona ermiştir.

Sivas Kongresi Kararları

Vatanının bütünlüğü ve milletin bağımsızlığı ile ilgili ulusa nitelikte kararlar alınan Sivas Kongresi maddeleri şunlardır:

Mondros Ateşkes Antlaşmasının tarihi olan 30 Ekim 1918 günü itibariyle sınırlar içinde kalan Osmanlı Devleti’nin toprakları birbirinden ayrılamaz, parçalanamaz bir bütündür.

Toplumun birliği, bağımsızlığın sağlanması için Kuvay-ı Milliye’yi etkili, milli iradeyi hâkim kılmak esastır.

İşgallere ve vatan içinde kurulması planlanan Ermeni ve Rum devletlerine karşı direnilecektir.

Aynı vatan içinde birlikte yaşadığımız azınlıkların hakları korunacak fakat azınlıklara sosyal yapımızı ve siyasi dengemizi bozacak haklar verilmeyecektir.

Osmanlı hükümeti karşılaştığı baskı sonucu memleketi terk ve ihmal etmek zorunda kalırsa vatan ve milletin bütünlüğünü sağlayacak tüm tedbirler alınmıştır.

Devlet ve milletimizin bağımsızlığının, vatanımızın bütünlüğünün tehdit edilmemesi şartıyla; istila amacı olmayan bir devletin yardımları olumlu karşılanacaktır.

Meclis-i Mebusan derhal toplanmalıdır ve merkezi hükümet milli iradeye tabi olmalıdır.

Düşman işgaline son vermek için kurulan bütün milli cemiyetler Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti adı altında birleştirilmiştir.

Sivas Kongresi Sonuçları

Milli cemiyetlerin birleşmesiyle, milli mücadelenin tek elden idare edilmesi sağlanmıştır.

Ali Fuat Paşa, Batı Anadolu Kuvay-ı Milliye komutanlığına getirilmiştir.

İrade-i Milliye adında bir gazete çıkarılmasına karar verilmiştir.

Kongreler dönemi sona ermiş ve milli mücadelenin silahlı kısmı başlamıştır.

Misak-ı Millinin esasları belirlenmiştir.

Mustafa Kemal’in emriyle İstanbul ile haberleşme kesilmiştir.

Anadolu hareketine engel olmayan Damat Ferit hükümeti istifa etmek zorunda kalmıştır.

Sivas Kongresi Önemi

Sivas Kongresi’nde alınan kararlarla tam bağımsızlık ve milli egemenlik ilkeleri kabul edilmiş ve her türlü işgale karşı mücadele edileceği vurgulanmıştır. Alınan bu kararlarla Sivas Kongresi milli mücadelenin temelini oluşturmaktadır.