Pontus Rum Cemiyeti Nedir?

Merkezi Samsun olan Pontus Rum Cemiyeti Trabzon, Samsun ve diğer Kuzey Anadolu illerinde Pontus Cumhuriyeti kurmak için faaliyet göstermiş bir cemiyettir.

Pontus Rum Cemiyeti Karadeniz bölgesinde bir Rum Devleti kurabilmek için faaliyet göstermiştir.

Pontus, eski Yunanlıların Karadeniz bölgesine verdikleri isimdir.Bu bağlamda Pontus Cemiyeti de adını aldığı bölgede bir Rum Devleti kurmayı hedeflemekteydi.Bu cemiyet Merzifon Kolejinde kurulmuştur.Büyük Yunanistan’ı kurmak için Türk köylerini basmışlardır.Samsun’u, kurmayı planladıkları devletin başkenti olarak düşünüyorlardı.Ancak Lozan Antlaşması’ndan sonra Türk topraklarından çıktılar.

Cemiyet bu dönemde faaliyet gösteren Hınçak ve Taşnaksütyun gibi gayrimüslim cemiyetlerdendir.Cemiyet, adını eski çağlarda bölgenin eski adı Pontus’tan almıştır.

Mondros Mütarekesi’nin getirdiği şartlar altında Rumlar bir devlet kurmak üzere propaganda faaliyetlerine başlamış, Pontus adında bir gazete kurmuştur.Bu cemiyet, 25.000 kişiyi örgütleyip faaliyetlere başlamış, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin çalışmalarıyla kurulan Merkezî Ordu tarafından dağıtılmıştır.

Pontus Rum Cemiyeti

1 Aralık 1922’de Lozan Konferansı’nın birinci kısım toplantılarında 13 ayrı oturum sonunda Türkiye-Yunanistan Nüfus Mübadelesi Antlaşması kabul edildi.Bu karar gereği Trabzon vilayetinde (o zaman Samsun’dan Rize’ye kadardı) yaşayan 193.000 Rum, 1923 yılı başında vapurlarla Yunanistan’a göç ettiler.Mübadele sonucu, Karadeniz bölgesinde Rum ahalisi kalmadı.