Mısır Seferi Hakkında Bilgi

Mısır Seferi, Yavuz Sultan Selim tarafından düzenlenen bir seferdir.Bu sefer sırasında Mısır fethedilmiş ve Memluk Devleti de yıkılmıştır.Osmanlı Devleti ile Memluk devleti arasındaki ilk sorunlar Yıldırım Beyazid döneminde başlamıştır.Yıldırım Beyazid’in Malatya’yı alması sonrasında birtakım sorunlar ortaya çıkmış ve bu sorunlar Yavuz Sultan Selim dönemine kadar büyüyerek gelmiştir.Dulkadiroğulları Beyliği’nin de alınması ile birlikte Memluklerin düşmanca tavırlarında artışlar meydana gelmiş ve sefer de kaçınılmaz olmuştur. 

Mısır Seferi Nedenleri Neler?

Mısır Seferi, Yavuz Sultan Selim tarafından düzenlenen bir seferdir.Bu sefer sırasında Mısır fethedilmiş ve Memluk Devleti de yıkılmıştır.Osmanlı Devleti ile Memluk devleti arasındaki ilk sorunlar Yıldırım Beyazid döneminde başlamıştır.Yıldırım Beyazid’in Malatya’yı alması sonrasında birtakım sorunlar ortaya çıkmış ve bu sorunlar Yavuz Sultan Selim dönemine kadar büyüyerek gelmiştir.Dulkadiroğulları Beyliği’nin de alınması ile birlikte Memluklerin düşmanca tavırlarında artışlar meydana gelmiş ve sefer de kaçınılmaz olmuştur.Mısır seferi nedenleri arasında şunlar en önemlilerdir:

Yavuz Sultan Selim Türk İslam birliğini tam anlamı ile sağlamak istemiştir.

Memlukler Safevi devleti ile Osmanlıya karşı ittifak yapmıştır.

Abbasi Halifesi Kahire’de Memluk himayesindedir.Bu da Memluk devletine büyük bir siyasi otorite kazandırmıştır.

Dulkadiroğulları Beyliği Osmanlı topraklarına katıldığında Memlukler büyük tepki göstermiştir.

Baharat Yolu denetimi Mısır’ın elindedir.

Hacca gitmek isteyen Osmanlı vatandaşları süreli olarak yollarda sorun yaşamıştır. Memluk yöneticileri de bunlara duyarsız kalmıştır.

Osmanlı-Memlûk ilişkileri Sultan II.Bayezid devrinde dostane bir şekil almıştı.1490 yılında Memlûklar ile Osmanlılar arasında, Portekiz tehdidine karşı bir anlaşma imzalanmış ve sonrasında Bayezid ile Memlûk Sultanı Kansu Gavri (1501-1516) arasında iyi ilişkiler kurulmuş; Osmanlı Devleti, Portekiz tehdidi altındaki Mısır sultanına yardım dahi göndermişti.Ancak bu dostluk Yavuz Sultan Selim’in tahta çıkmasıyla bozulacaktı.Filistin, Suriye ve Irak’ı ellerinde bulunduran Mısır Memlûkları, Doğu ve Güneydoğu Anadolu’ya da hâkim olmak istiyor ve buralardaki Türk beyliklerine baskı yapıyorlardı.

Yavuz Sultan Selim, şehzadeliğinden itibaren doğu sınırlarındaki komşusu Safevilerin ve güneydeki Memlûkların tehdit oluşturduğunu düşünerek dikkatini bu iki yöne çevirmişti.Nitekim tahta çıktıktan sonra önce Safeviler üzerine yürüyecek, Şah İsmail ile yaptığı Çaldıran Muharebesi’nden galibiyetle ayrılacaktı.

Yavuz Sultan Selim’in Safevi ordusu karşısındaki başarısı, ortak düşman olması dolayısıyla Memlûkları da sevindirmişti.Her ne kadar Kansu Gavri, Şah İsmail ile Selim arasındaki savaşta tarafsız kalmış ise de Memlûkların Anadolu’ya kadar ulaşan yayılma politikası ve Dulkadıroğulları üzerindeki nüfuzu Osmanlıları rahatsız etmekteydi. Öte yandan Çaldıran mağlubiyetinden sonra Şah İsmail, o sırada Suriye’de bulunan Sultan Kansu Gavri’ye Osmanlılara karşı ittifak kurmayı teklif etmişti.

Sultan Selim, Şah İsmail’i mağlup ettikten sonra payitahta dönerken Dulkadıroğulları Beyliği’ne son vererek Dulkadır ili ile Kemah, Erzincan ve civarını ele geçirirken, Diyarbakır’ı da zapt etti. Memlûkların eskiden beri kendi nüfuz ve hâkimiyet bölgesi saydıkları bölgeyi ele geçirmesi iki devlet arasındaki ilişkiyi gerginleştirecekti.

Çaldıran Savaşı ile doğudaki rakibini etkisiz hale getiren Sultan Selim’in Doğu ve Güneydoğu Anadolu’ya hâkim olmak için giriştiği faaliyetler, bölgede önemli bazı şehirleri elinde bulunduran Kansu Gavri’yi endişelendiriyordu.Bundan dolayı da Kansu Gavri, Şah İsmail’den gelen ve Osmanlılara karşı ittifak teklif eden elçilik heyetini memnuniyetle karşıladı.Bu ittifakın gerçekleşmesi Osmanlı Devleti için tehlikeli olacağından, Sultan Selim Memlûk tehdidini ortadan kaldırma düşüncesindeydi.

Mısır Seferi Sonuçları Neler?

Mısır Seferi’ne 1516 tarihinde çıkılmıştır.Seferin başında Yavuz Sultan Selim bu seferden başarı ile dönmeyi başarmıştır.Sefer sırasında 1516 Mercidabık ve 1517 Ridaniye savaşları kazanılmıştır.Bu savaşlar neticesinde de Kahire’ye girmeyi başarmıştır.Savaşın genel sonuçları arasında şunlar yer alır:

Memluk Devleti tamamen yıkılmıştır.

Suriye, Filistin, Mısır ve Hicaz Osmanlı Devleti’nin himayesine girmiştir.

Doğu Akdeniz üzerinde Osmanlı Devleti’nin etkisi daha da artmıştır.

Hicaz Osmanlı Devleti’ne geçmiş ve kutsal emanetler de İstanbul’a getirilmiştir.

Halifelik Osmanlı Devleti’ne geçmiştir.Bu da Osmanlı Devlet yapısının teokratik bir karakter kazanmasını sağlamıştır.

Sefer sonrasında Osmanlı İslam dünyasının da liderliğini almıştır.

Elde edilen ganimetler ile Osmanlı Devlet

i biraz daha zengin hale gelmiştir.