Kafkas Cephesi Neden Açıldı?

Birinci Dünya Savaşı Kafkas Cephesi; savaş esnasında Doğu Anadolu Bölgesi’ne kadar uzanmış bir cephedir.

Kafkas Cephesi Ne Zaman Açıldı?

Kafkas Cephesi ya da bir diğer adıyla Doğu Cephesi; 1914 yılında Çarlık Rusya ordusunun saldırması sonucu Rusya’ya karşı açılmış bir cephedir. Osmanlı Devleti’nin 1.Dünya Savaşı’nda açtığı ilk cephe olma özelliği de taşıyan Kafkas Cephesi; aynı zamanda ilk taarruz cephesi olması sebebiyle de önemli bir yere sahiptir.

Kafkas Cephesi Tarafları

Osmanlı Devleti’nin açtığı bir cephe olan ve daha önce kaybedilen yerleri geri almak amacıyla savaşılan bu cephede Osmanlı İmparatorluğu işe Çarlık Rusya karşı karşıya gelmiştir. Bu cephede savaş; Rus ordularının Osmanlının sınırlarını geçmesiyle başlamıştır. Enver Paşa yönetimindeki 150 bin kişilik Osmanlı ordusu Sarıkamış harekâtını başlatmıştır.

Tüm bu bilgiler ışığında, Kafkas Cephesi komutanı kimdir sorusuna verilecek cevap Enver Paşa olacaktır.

Kafkasya Cephesi Nedenleri

Birinci Dünya Savaşı Kafkasya Cephesinin amaçları şu şekilde sıralanabilir:

Rus kuvvetlerinin büyük bir kısmını Kafkasya’da tutup doğuya kaydırılmasını sağlamak ve Orta Doğu ve İran petrollerini Rusya’ya karşı korumak.

İngiltere’nin Hindistan ile ilişkilerini kesip o bölgedeki Müslümanları İngiltere’ye karşı kışkırtmak.

Osmanlı Devleti’nin Pantürkizm düşüncesini gerçekleştirerek, Orta Asya Türk dünyası ile birleşme fikri

Orta Asya ve Azerbaycan Türkleriyle birleşerek Rusya’ya saldırmak.

Osmanlı’nın 1878 Berlin Antlaşmasıyla kaybetmiş olduğu, Kars, Ardahan, Artvin ve Batum’u geri almak istemesi.

Kafkasya Cephesi Hangi Antlaşma ile Kapandı?

Birinci Dünya Savaşı Kafkas Cephesinde Rus işgali hangi antlaşma ile son buldu sorusuna verilecek cevap Brest-Litovsk Antlaşması olacaktır. 1917 yılında Rusya’da gerçekleşen Bolşevik Devrimi’nin ardından yeni kurulan Sovyet Rusya İttifak Devletleri ile Brest-Litovsk Antlaşması’nı imzalamış ve Birinci Dünya Savaşı’ndan çekilmiştir.

3 Mart 1918 tarihinde imzalanan Birest-Litovsk Antlaşması’na göre;

Sovyet Rusya; 1878 yılında imzalanan Berlin Antlaşması ile Rusya’nın eline geçen Kars, Ardahan, Artvin ve Batum’u Osmanlı Devleti’ne geri vermiştir.

Geri alınan bu yerler sebebiyle Kafkas Cephesi Osmanlı Devleti için 1. Dünya Savaşı’nda toprak kazanılan ilk ve son cephe olması açısından büyük bir önem taşımaktadır.

Kafkasya Cephesi Sonuçları

1914 yılında açılan ve 1918 Brest-Litovsk Antlaşması ile sona eren Kafkasya Cephesi sonuçları şu şekilde listelenebilir:

Rusya yaptığı antlaşmayla savaştan geri çekildi ve Kars, Ardahan ve Batum’u halkın oylaması yapılması şartıyla Osmanlıya verdi.

Erzurum, Erzincan ve Trabzon Osmanlıda kaldı.

Dünya Savaşı uzadı.

Rusya’ya Çanakkale üzerinden yardım gidemedi ve Rusya’da ihtilal çıktı.

Mustafa Kemal’in tanınmasını ve Milli Mücadelenin lideri olmasını sağladı.

Doğu Anadolu’da yeniden Osmanlı hâkimiyeti kuruldu.

Yarım milyona yakın insan hayatını kaybetti.

Kars ve Batum’u almak için yapılan Sarıkamış Harekâtında 90.000 asker donarak şehit olmuştur.

30 Ekim 1918 tarihinde imzalanan Mondros Ateşkes Antlaşması sonrasında, Osmanlı Devleti Kafkas Ordusu’na bağlı olan askerlerin çoğu Doğu Anadolu’ya dönmüş ve 15. Kolordu’ya katılmıştır. Daha sonra komutanlığına Kâzım (Karabekir) Paşa’nın atandığı bu ordu, Türk Kurtuluş Savaşı başladığında gerek asker sayısı, gerek silah, mühimmat ve teçhizat açısından en hazır kuvvet olan bu ordu; Doğu Anadolu’daki Ermeni çetelere karşı Kurtuluş Savaşı’nın Doğu Cephesi’nde başarıyla savaşmıştır.