K Vitamini Nedir?K Vitamini Ne İşe Yarar?

Hangi Besinlerde Bulunur? Eksikliği ve Faydaları

Vücutta bir miktar depolanabilen yağda çözünen vitamin türlerinden bir tanesi olan K vitamini, kanın pıhtılaşmasında çok önemli görevlere sahiptir. Eksikliği halinde kanama, pıhtılaşma bozuklukları ve buna bağlı olarak vücudun birçok doku ve organına ilişkin bozukluklar meydana gelebilir. K1 ve K2 olmak üzere iki yaygın alt türü bulunan K vitamini, koyu yeşil yapraklı sebzeler başta olmak üzere bitkisel veya hayvansal kaynaklı birçok besinde bulunur.

K Vitamini Nedir?

Vitaminler, vücutta yapısal ve işlevsel fonksiyonlara ilişkin çok sayıda düzenleyici göreve sahip olan mikro besin öğeleridir. Bir kısmı vücutta belirli miktarlara kadar depolanabilmesine karşın bir grup vitamin ise tamamen besinler yoluyla dışarıdan alınır.

K vitamini, kanın pıhtılaşması ve kemik metabolizmasında önemli görevleri bulunan bir vitamin türüdür. Bu vitamin, kanı pıhtılaştırarak aşırı kanamayı önleyen ve aynı zamanda kemik metabolizmasında da çeşitli görevleri bulunan protrombin adlı proteinin üretimi için gereklidir. Eksikliği halinde kanın pıhtılaşma süresi uzar ve buna bağlı olarak nedensiz kanama veya aşırı kanama gibi sorunlar gelişebilir. Bununla birlikte çeşitli hastalıkları nedeniyle Varfarin, Coumadin gibi kan sulandırıcı ilaçlar kullanan hastalarda K vitamini alımının azaltılması gerekebilir.

Yetişkinlerde K vitamini eksikliği nadir olarak görülür. Fakat yeni doğmuş bebeklerde çok yaygındır. Bununla birlikte inflamatuar bağırsak hastalıkları gibi bazı kronik hastalıklardan kaynaklı olarak da vitamin emiliminin etkilenmesi sonucunda K vitamini eksikliği gelişebilir. Nedeni her ne olursa olsun K vitamini eksikliği, vitamin takviyeleri ve altta yatan sorunlara yönelik tedavilerle düzeltilmesi gereken bir durumdur.

K vitamininin iki ana türü vardır. Bunlardan ilki olan K1 vitamini filokinon olarak adlandırılır ve genellikle bitkisel besinlerde bulunur. Diğer bir tür olan K2 vitamini ise menakinon olarak bilinen, hayvansal kaynaklı besinlerde ve fermente gıdalarda yer alan K vitamini türüdür. Bu iki türün haricinde K3 olarak adlandırılan sentetik yolla elde edilen bir K vitamini türü de mevcuttur. Bitkisel besinlerle vücuda alınan K1 vitamini (filokinon) bağırsaktaki yararlı bakteriler tarafından vitaminin depo formu olan K2’ye dönüştürülür. Yetişkinlerde eksikliğine nadir olarak rastlanması nedeniyle K vitamini alımı genellikle diğer vitaminlerle karşılaştırıldığında daha az önemsendiği ve araştırıldığı görülmektedir. Fakat eksikliğinde kanama bozuklukları, osteoporoz gibi hastalıklara yakalanma riskinin artması gibi olumsuzluklar geliştiğinden sağlıklı bireyler tarafından K vitamini alımına gereken özen gösterilmelidir.

K Vitamini Hangi Besinlerde Bulunur?

K vitamini bitkisel ve hayvansal kaynaklı birçok besinde doğal olarak yer alan bir vitamin türüdür.

K vitamini bulunan besinler şunlar’dır ;

Ispanak, brokoli, lahana, marul, bezelye, taze fasulye gibi sebzeler

Soya fasulyesi ve Meksika fasulyesi

Domates

Şalgam

Yeşil çay

Kuşkonmaz

Buğday, yulaf gibi tahıllar

Süt ve süt ürünleri

Kırmızı ve beyaz etler ile karaciğer, böbrek gibi sakatat türleri

Yumurta

Fermente ürünler

Meyveler ve yağlı tohumlar

K vitamini eksikliğinde ne yemeli veya K vitamini içeren gıdalar nelerdir sorusuna yanıt olarak yukarıdaki besinler verilebilir. Bu besinlerin tüketimine dikkat ederken kan sulandırıcı ilaç kullanımının söz konusu olup olmadığına mutlaka dikkat edilmelidir.

K Vitamininin Faydaları Nelerdir?

K vitamini, vücudun genel işleyişinde birçok göreve sahiptir. Pıhtılaşmayı düzenleyerek yaraların doğru şekilde iyileşmesi, aşırı kanamanın önlenmesi gibi faydaları beraberinde getirir. Kan sulandırıcı ilaçların aşırı kullanımına bağlı olarak gelişen kanama durumlarında iyileşme açısından K vitamini takviyeleri kullanılabilir.

Kemik yoğunluğunun korunması ve kemik metabolizmasının düzenlenmesi açısından önemli faydaları bulunan K vitamini, osteoporoz ve kemik dejenerasyonuna bağlı birçok hastalığın önlenmesinde etkili olduğu düşünülen bir besin ögesidir. Birçok alanda düzenleyici görev yaptığından K vitamini cilde faydaları ile de önemli görevlere sahiptir. Bununla birlikte yaşlı yetişkin bireylerde epizodik hafıza ile ilişkili olduğu bilinen K vitamininin bilişsel fonksiyonların güçlendirilmesi üzerinde de etkileri bulunur.