Emeviler kimdir?Emeviler Dönemi Hakkında Bilgi

Emevîler (Arapça: الأمويون, romanize: El-Umeviyyûn) ya da Emevîler Hilâfeti (Arapça: الخلافة الأموية, romanize: El-Hilâfetü’l-Umeviyye), Dört Halife Dönemi’nden (632-661) sonra kurulan Müslüman Arap devleti.Ali bin Ebu Talib’in 661’de öldürülmesinden sonra başa geçen Emevîler, 750’de Abbâsîler tarafından yıkılıncaya değin hüküm sürdüler.Başkenti Şam olan devlet, en geniş sınırlarına Halife Hişâm bin Abdülmelik döneminde sahip oldu.Devletin sınırları Kuzey Afrika, Endülüs, Güney Galya, Mâverâünnehir ve Sind’in fethedilmesiyle doğuda Afganistan’a batıda ise Güney Fransa’ya kadar ulaşmıştır.

EMEVİLER KİMDİR?

Emeviler Dönemi yaklaşık olarak 90 yıl sürmüştür ve toplam 14 kişi halifelik yapmıştır.Emevi Dönemi’nin tam olarak bitimi ise son halife sayılan II.Mervan adlı halifenin ölmesi ile gerçekleşmiştir.

EMEVİLER DÖNEMİ TARİHİ

Emevi Devleti tarihte karşımıza ilk kez Dört Halife Dönemi’nden sonra 661 yılında Hz. Ali’nin Hariciler tarafından öldürülmesinden sonra çıkmıştır. Emevi Devleti’nin kurulması ile birlikte İslam dininin merkezi değişmiştir.Önceden Mekke olan İslam dini merkezi Şam’a taşınmıştır. Halifelik sistemi değiştirilmiş, saltana benzer bir babadan oğula geçiş sistemi kurulmuştur. Muaviye öldükten sonra başa oğlu Yezid geçmiştir.İslamiyet’i yaymak amacı güderek askerî seferler düzenlemiş olan Yezid, bu dönem içerisinde Kuzey Afrika’nın fethini de tamamlanmıştır. Emevi Devleti’nde Arapça resmi dil olarak kabul edilmiştir. Arap soyundan gelmeyen kişilere karşı çok ağır vergiler ödetilmiştir.Bu politikaya Mevali adı verilmektedir.

EMEVİLER DÖNEMİ ÖZELLİKLERİ

Emevilerin kurucu ismi 668 yılında büyük İstanbul Kuşatması adı verilen kuşatmayı da gerçekleştiren Muaviye’dir.İstanbul’un çevrili olduğu surlar sayesinde kuşatma başarısızlıkla sonuçlanmıştır.Muaviye Dönemi’nde yaşanan en önemli siyasi gelişmelerden birisi de Dört Halife Dönemi’nde halifelerin seçilmesi olayını ortadan kaldırmasıdır.

Emevi Devleti yaklaşık 90 yıl boyunca varlıklarını korumuşlardır.Hilafetin Emevi Devleti’ne geçmesinden önce toplumda genel olarak konuşulan diller Farsça ve Süryanice’ydi.Ancak yıllar içinde Arap dili olan Arapça resmi dil olarak ilan edilmiştir.Çoğu tarihçi resmi dilin Arapça olmasının yönetim ve toplum arasında yaşanan uyuşmazlıklarda fitil ateşleme göre gördüğünü düşünmektedir.Emevi Devleti yoğun bir Arap milliyetçiliği yapıyordu.Arapçanın resmi dil ilan edilişiyle de Emevi Devleti’ne karşı olan tepkiler arttı. Ebu Hanife olarak da anılan Hanefi mezhebi kurucusu İmam-ı Azam Emevi Devleti’ne tepki gösteren isimlerin başında geliyordu.İmam-ı Azam’a tepkisini susturması karşılığında kadılık teklif edildi. Ancak İmam-ı Azam bu teklifi kabul etmedi. Rivayetlere göre İmam-ı Azam 14 Haziran 767 tarihinde zehirlendi ve öldürüldü.

Emevi ordusu toplam da iki kere olmak üzere 668 ve 674 yıllarında İstanbul’u fethetme amaçlı kuşattı. İstanbul’un kuşatıldığı yıllarda Bizans İmparatorluğu en güçlü dönemlerini yaşıyordu. İstanbul’un etrafı ise güçlü surlar ile çevriliydi. Bu nedenlerden dolayı her iki kuşatmanın sonucu da başarısızlık olur.Başarısız olan bu denemelere rağmen İslamiyet dininin yayılma hızı arttı ve İslamiyet yayılmaya devam etti.Çoğu kaynak Türklerin İslamiyet’e davet edilişleri ilk kez bu dönemde gerçekleşmiştir.

Emevi Devleti dönemin sırasında İslam mimarisi gittikçe gelişti.O dönemin en ünlü eserlerinde Kubbet’üs Sahra, Ukba Camisi ve Elhamra Sarayı yer almaktadır.

EMEVİLERİ KİM YIKTI?

Emevilerin yıkılış sebepleri içerisinde ne büyüğü mezhep farklılıkları ve çatışmalarıydı. Halife Hişam’ın da ölümü ile zaten var olan bu mezhep tartışmaları daha da artmıştır.Devletin içinde isyanlar çıkmaya başlamıştır.Çıkan isyanlardan birisinde isyanı çıkaran grup Abbasi Devleti’nin hükümdarlığı altına girmiştir.Emevi Devleti Horasan Valisi yönetiminde gerçekleştirilen Büyük Zap Savaşı’nda mücadele etseler bile sonucu başarısızlık olmuş ve Emevi Devleti yıkılmıştır.

Emevi Devleti’nin yıkılışında uygulanan Mevali politikasının etkisinin çok fazla olduğu söylenmektedir.Mevali politikasında Emevi soyundan olmayan kimse halife olamıyordu. Şiiler de halifeliği istedikleri için direnişler başlatıyorlardı ve devletin sınırları çok genişlediği için bu direnişlere karşı düzeni sağlamak zorlaşmıştı.Hz.Hüseyin’in şehit olduğu Kerbela adı verilen olayın da bu dönemde yaşanması devletin yıkılmasında büyük rol oynamıştır.