Dov Ber Borochov Kimdir? Hayatı Ve Biyografisi

Yazar 

Doğum tarihi: 3 Temmuz 1881, Zolotonosha, Ukrayna

Ölüm tarihi ve yeri: 17 Aralık 1917, Kiev, Ukrayna

Ber Borochov Kimdir?

Dov Ber Borochov (1881-1917), Yahudilik ve Marksizmi uzlaştıran erken dönem Siyonist bir düşünürdü.

Dov Ber Borochov, 1881’de Ukrayna’nın bilinmeyen bir köyünde doğdu ve 1917’de Rusya’ya yaptığı bir konuşma turu sırasında zatürreden öldü. Kısa ömrü boyunca bazılarının modern bir Musa Meymun olarak tanımladığı kişi oldu. O ortaçağ filozofu Yahudilik ile Aristocu düşünceyi uzlaştırmıştı. Belki de ilk Siyonist düşünürlerin en iyisi olan Borochov, Yahudiliği ve Marksizmi uzlaştırdı. Ortodoks Marksizm, milliyetçiliğin dinden daha az olmayan bir halk afyonu olduğunu iddia ederken, Borochov iki tür milliyetçilik arasında ayrım yaptı. Birinci tip baskın grup tipiydi; ikincisi, tahakküm altına alınanın ifadesiydi. Felsefi zekası, Marksist teorinin Yahudi milliyetçiliği uğruna nasıl kullanılabileceğini göstermesini sağladı.

O sadece teoriyle değil, aynı zamanda Yahudi işçileri örgütlemekle de ilgilendi. Poalei Zion (Siyonist İşçi Partisi) üzerindeki etkisi, kendi zamanından günümüz İsrail siyasetine kadar uzanır. Onun örneği, İsrail topraklarına Yahudi göçünü teşvik etti ve güçlü kişiliği, modern İsrail devletine dönüşecek olan yerleşimin (Yishuv) çekirdeğini oluşturan birçok Rus Yahudisini etkiledi. Kendi damgasını taşıyan Poalei Zion Partisi, İsrail siyasetinde etkili oldu ve düşüncesi bugün de etkili olmaya devam ediyor. 1963’te kalıntıları İsrail’e getirildi ve bazılarına şiddetle karşı çıktığı diğer birçok erken Siyonistle birlikte Kinneret Mezarlığı’na gömüldü.

Borochov, Ukrayna’da Zolotonosha’da doğdu ve biraz daha büyük olan Poltava şehrinde büyüdü. Bir Rus lisesinde eğitim gördü, ancak bir Rus üniversitesine girişi reddedildi. Zamanının çoğu Yahudi radikalinin aksine, daha önce bir yüksek Yahudi öğrenimi okulu olan Yeshiva’da hiç okumamıştı. Ancak genel kültüre asimile olurken anti-semitizmin acısını hissetmiş ve bu onu Siyonizme itmiştir. Çarlık sisteminden hoşnutsuzluğu onu Rus Sosyal Demokrat Partisi’ne katılmaya yöneltti. Ancak 1901’de Yekaterinoslav’da bir Siyonist Sosyal İşçi Sendikası kurdu ve Rus Sosyal Demokrat Partisi’nden ihraç edildi. Öte yandan kendisi, kovulmasının, “onlara kendileri için düşünmeyi öğrettiği” için işçiler üzerinde kötü bir etkisi olduğu için geldiğini iddia ediyor.

O zamanki düşüncesi, Yahudi halkı sorunu, anti-semitizm ve egemen halkların milliyetçiliği ile hükmedilenlerin milliyetçiliği arasındaki fark üzerine odaklandı. Bu sonuncusunu Siyonizm ile özdeşleştirdi. Marx ve Engels’in, sosyalizmin dinamiklerinin ve işçilerin ihtiyaçlarının farklı bağlamlarda farklı olduğunu kabul ettiklerini öne sürdü. Borochov’un alışılmışın dışında Marksizmi, Yahudi sorunlarının ancak ezilenlerin milliyetçiliği ile işçilerin devrimini birleştirerek çözülebileceğini iddia ediyordu. Yahudi halkının sorunlu koşullarına odaklanması, onu ana akım Marksistlerden farklı olarak nitelendirdi. “Yahudi Zihninin doğası üzerine” (1902) makalesi bu dönemdeki düşüncesinin karakteristiğidir.

1905’ten 1907’ye kadar, tasavvur ettiği Yahudi sosyalizmi için bir temel olarak kullanmayı umarak Dünya Siyonist Örgütü ile çalıştı. Bu döneme ilişkin ilk büyük çalışması olan “Ulusal Sorun ve Sınıf Mücadelesi” (1905), üretim koşullarının farklı toplumsal ve tarihsel bağlamlarda yarattığı farklı etkileri tanımladı. Üst ve alt sınıflardan oluşan dikey sınıf sistemiyle birlikte, bir toplumdaki farklı etnik-dilsel-kültürel grupları ayıran yatay bir sınıf sistemi olduğunu savundu. Yahudiler bu yatay düzeyde ezilen bir sınıfı temsil ederken, Yahudi işçiler dikey sınıf sisteminin kurbanlarıdır. Her iki sistemde de konumları aynı olan sadece onlar ve bir ulusal kurtuluş hareketinin taşıyıcıları olabilirler.

Borochov, yaşamının bu döneminde, Rusya genelinde Siyonist İşçi Partisi olan Poalei Zion’un örgütlenmesine ve gelişmesine yardımcı oldu. 1904’te Dünya Siyonist Kongresi’ne katıldı ve Theodor Herzl’in Yahudileri Uganda’ya yerleştirme planına şiddetle saldırdı. Böyle bir teritoryalizm programı (denildiği gibi) siyasi gerçeklere ilişkin görüşüne aykırıydı. Borochov, yalnızca İsrail topraklarının Yahudi kolonizasyonu için bir fırsat sunduğunu savundu. Her zamanki gerçekçiliğine rağmen, Yahudilerle ortak bir mirası paylaştığını iddia ettiği ve ortak bir kültürel canlanmada onlara seve seve katılacak olan Filistinli Araplar konusunda saftı. Bu pozisyon için argümanları “Siyon ve Bölge Sorunu Üzerine” (1905) adlı eserinde ifade edildi. Aynı zamanda kendi Siyonizm ve sosyalizm görüşlerini geliştiriyordu. “On the Question of Siyonist Theory”de (1905) Yahudi asimilasyonistlerine saldırısı, Yahudi milliyetçiliği üzerindeki ısrarını gösteriyordu. 1905 yılı boyunca, Dünya Siyonist Kongresi’ne delege olduğu Poalei Zion gruplarını örgütleyerek Rusya’da bir aşağı bir yukarı dolaştı. 1906’da Poalei Zion’u Dünya Siyonist Örgütü’nden ayıran programatik “Bizim Platformumuz” bildirisinde görüşlerini kristalleştirdi. 1907 Dünya Siyonist Kongresi’nden sonra Poalei Zion’u Dünya Siyonist Örgütü’nün dışına çıkardı ve Poalei Zion Dünya Birliği’ni kurdu. 1906’da Poalei Zion’u Dünya Siyonist Örgütü’nden ayıran programatik “Bizim Platformumuz” bildirisinde görüşlerini kristalleştirdi. 1907 Dünya Siyonist Kongresi’nden sonra Poalei Zion’u Dünya Siyonist Örgütü’nün dışına çıkardı ve Poalei Zion Dünya Birliği’ni kurdu. 1906’da Poalei Zion’u Dünya Siyonist Örgütü’nden ayıran programatik “Bizim Platformumuz” bildirisinde görüşlerini kristalleştirdi. 1907 Dünya Siyonist Kongresi’nden sonra Poalei Zion’u Dünya Siyonist Örgütü’nün dışına çıkardı ve Poalei Zion Dünya Birliği’ni kurdu.

1907’den 1917’ye kadar olan gelişiminin üçüncü aşaması, büyük ölçüde Rusya’dan sürgünde geçti. Önce Viyana’ya, ardından 1914’te Amerika Birleşik Devletleri’ne gitti. Orada New York Yidish Daily Di Warheit’e katkıda bulundu. Yidiş’te araştırma yaptı. Bu süre zarfında yaptığı çalışmalar birçok eleştirmen tarafından hafife alındı. Teorik çalışmalardan sosyolojik verilerin ve Yidiş kültürünün daha somut analizine döndü.

Amerikan Siyonist hayatında tartışmalı bir figür olarak kaldı. Birçok Yahudi’nin Almanya’ya sempati duymaya devam ettiği Birinci Dünya Savaşı’nda Amerika’nın Rusya’nın yanında yer almasına verdiği destek tartışmalıydı. Bu dönemin meyveleri hem bilimsel hem de kişiseldi. “Rakamlarla Yahudi İşçi Hareketi” adlı çalışması ve Yidiş dili hakkındaki bilimsel makaleleri, keskin bir Yahudi kültürü ve sosyolojik gerçeklik duygusu gösteriyor. Fikirleri olgunlaştı ve çalışmalarında çeşitli unsurları ve temaları sentezledi. Rus devriminden sonra 1917’de bir konuşma turu için Rusya’ya döndüğünde bu fikirleri yaydı.