Dereotu Ne İşe Yarar, Faydaları Nelerdir?
Dereotu Ne İşe Yarar, Faydaları Nelerdir?
Latince adı anethum graveolens olan dereotu maydanozgiller familyasına ait çalı görünümlü bir bitkidir.Yörelere göre börek otu, durak otu, tarhana otu ve tere otu gibi isimlere sahip olan dereotu bitkisi ülkemizde yaygın olarak yetişir.
Yeşil ya da mavi-yeşil renkli gövdeye sahip olan dereotu, hoş kokulu, tüysü yapraklı ve narin yapılıdır.Ana gövdeden dallara ayrılan yapısı ile minyatür bir çalıyı andıran bitki tohumundan yetiştirilir ve ilkbahar aylarında yeşermeye başlar.Yaz mevsimi ortalarında sarı renkli hoş kokulu dereotu çiçeği açmaya başlar.
Taze olarak birçok yemekte ve salatalarda kullanılan dereotunun yaprakları kurutularak baharat olarak tüketilir.Sağlığa yararlı ve lezzetli bir bitki olmasının yanı sıra dereotu etrafa yaydığı keskin kokusu sayesinde çevresinde yer alan zararlı böcekleri uzaklaştırır.
Dereotu Ne İşe Yarar?
Dereotu aromatik tadıyla dünyada pek çok mutfakta yaygın olarak kullanılır.Türkiye’de mutfakların özellikle zeytinyağlı yemeklerini süslemek için tercih edilir.Salatalar, turşular, bazı sulu yemekler ve çorbalar da dereotunun girdiği diğer lezzetlerdir.Güçlü aroması sebebiyle seveni kadar sevmeyeni de çok olan dereotu, koyu yeşil yapraklı sebzelerden biridir.Kereviz (Apiaceae) ailesinden gelen bitkinin botanikteki adı ise Anethum graveolens’tir.Akdeniz, Batı Afrika ve Rusya’ya özgü gibi görünse de dünyada pek çok mutfakta kendisine yer bulur.Dereotu tohumu ekildiği takdirde bahçede kolaylıkla yetiştirilebilen bu bitki güneş ışığını sever.
Dereotunda Hangi Vitaminler Bulunur?
Dereotu vitamin ve mineral zengini otsu bir bitkidir. “Dereotunda hangi vitaminler var?” merakına karşılık bu bitkinin A, B1, B6, C, D ve E vitaminleri bakımından güçlü olduğu söylenebilir. Dereotu faydaları vitaminlerin yanı sıra bileşiklerden de gelir.Limonen, karvon, anethofuran, kemferol, vicenin gibi bileşikler, potasyum, sodyum, çinko, manganez, selenyum, folat, demir ve manganez gibi minerallerin yanında dereotunu faydalı kılar.
Dereotunun Faydaları ve Zararları
Dereotunun gücüne güç katan vitamin, mineral ve bileşikler limonsu tada sahip bu otun bağırsaklardan kemiklere kadar pek çok faydasını ortaya çıkarır. Dereotu faydaları şöyle açıklanabilir:
Kan Şekerini Düzenler: Biyoaktif bileşen eugenol, kan şekeri seviyelerinin dengede olması konusunda etkilidir. Bu sayede anti-diyabetik bir özellik gösteren taze dereotunun tüketilmesiyle insülin üretimi aktive olur. Nişastanın glikoza parçalanmasını azaltmaya yardım ederken ani kan şekeri yükselmeleri önlenmiş olur. Araştırmalar dereotunun tip 2 diyabetin hem yönetilmesinde hem de önlenmesinde önemli bir yere sahip olduğu gösterilmiştir.
Kalp Sağlığını Korur: Dereotundaki flavonoidler kalp sağlığını korumada ve felç riskini azaltmada önemli roller oynar.Sınırlı araştırmalarda dereotunun LDL yani kötü kolesterol üzerinde çarpıcı etkileri olduğu belirtilmiştir. Kolesterolün düşürülmesi kalp sağlığını korumadaki öncelikli tedbirlerdendir.
Kemikleri Güçlendirir: Kemiklerin sadece kendileri için var olduğun düşünmeyin. Kemikler kaslar, organlara da şekil ve destek verdiği için önemli bir yere sahiptir. Kemikleri güçlü kılan vitamin, mineral ve bileşikler de dereotunda kalsiyum, demir, D vitamini, tiamin, riboflavin ve lif olarak karşımıza çıkar.Kemiklerde hücre büyümesi ve yenilenmesini sağlarken vücut yapısının sağlıklı gelişimini destekler.Dereotu tükettiğinizde kalsiyum emilimi artarken kemik kaybı ve osteoporoz (kemik erimesi) gibi kronik hastalıkların önlenmesinde fayda sağlar.
Enfeksiyonu Önler: Antioksidan ve C vitamini içeriği eski zamanlardan beri dereotunun mikroplarla savaşma ve vücudu enfeksiyonlardan korumak için güçlü kılar. Anti-mikrobiyal dereotu yaprakları, bakteri ve mikropları vücuttan uzak tutarken yaraların tedavisi ve iyileşmesinde önemli rol oynar. Öksürük, soğuk algınlığı, halsizlik, yorgunluk gibi sorunlara karşı genel bir canlanma ve iyileşmeye yardım eder.
Bağışıklığı Artırır: Tabii ki vitaminler, vitaminler ve bileşiklerden bahsederken bağışıklıktan bahsetmemek imkansız.Çünkü antioksidan ve biyoaktif bileşikler, dereotunun bağışıklık sisteminin güçlenmesinde söz sahibi yapar. Vücudun mikroplarla savaşma yeteneği güçlü bir bağışıklıkla artar.Dereotu, farklı enfeksiyonları önlemede güçlü anti-bakteriyel, anti-viral ve mantar karşıtı bir özellikle gösterir.
Sindirimi Destekler: Sağlıklı bir sindirimde önemli bir rol oynayan dereotu, gaz giderici olarak bilinir. Şişkinlik, gaz ve hazımsızlık gibi mide ve sindirim sorunlarını önleme konusunda yardımcı olabilir. Lifli yapısı dereotu faydası olarak kabul edilir. Çünkü dereotundaki diyet lifleri, bağırsak hareketliliğini teşvik ederek kabızlığa karşı destekleyicidir.Ayrıca dereotundaki antasit özellik, midedeki aşırı asit oluşumunun önüne geçilmesini önleyebilir.Böyle besinler daha iyi sindirilir ve hazımsızlık, ülser, gastrit gibi rahatsızlıkların tedavisine destekçi olarak kabul edilir. Hazımsızlık ve mikrop kaynaklı ishal durumlarında da dereotu yardımcı olabilir.
Ağrıları Dindirebilir: Güçlü bileşikler sayesinde dereotu, anti-inflamatuar ve ağrı giderici kabul edilir. Özellikle artrit ve eklem ağrılarında etkili olabilen dereotu iltihaplara karşı da tedavinizi destekleyebilir.Kas spazmları ve ağrılı kasları rahatlatmak için dereotunu beslenmenize ekleyebilirsiniz.Romatoid artrite karşı olumlu etkileri kabul edilir. Ayrıca kadınların adet sancıları için de etkili olduğu araştırmalarla kanıtlanmıştır.
Solunumu Rahatlatabilir: Güçlü anti-inflamatuar, antibiyotik ve anti-astım özellikleri dereotunu, solunum sorunu çeken kişiler için tüketilebilir yapar.Soğuk algınlığı, öksürük, boğaz ağrısı, grip gibi sorunlara karşı önemli bir rol oynar. Akciğerler, göğüs, burun boşlukları içindeki balgam partiküllerini inceltip gevşetir. Böyle nefes alıp vermek kolaylaşır.Bronşit, astım gibi hastalıkların iyileşme sürecinin hızlanmasında destekçidir.
Ferah Bir Nefes Verir: Dereotu tohumu faydaları nefes üzerinde hissedilebilir.Dereotu tohumu ve yaprakları nefes tazeleyici olarak bilinir. Dereotundaki uçucu yağların anti-mikrobiyal, dezenfektan, antioksidan özelliği ağız enfeksiyonlarını hafifletmeye yardımcı olurken, serbest radikallerin diş etlerine ve dişlere verdiği zararı aza indirebilir. Sağlıklı bir ağız için bu bitkinin gücünden yararlanabilirsiniz.