Charles Frohman Kimdir? Hayatı Ve Biyografisi

Doğum tarihi: 15 Temmuz 1856, Sandusky, Ohio, ABD

Ölüm tarihi ve yeri: 7 Mayıs 1915, RMS Lusitania 

Charles Frohman Biyografi

Amerikalı tiyatro yapımcısı Charles Frohman (1860-1915), tiyatronun anonim şirketlerden yıldız sistemine geçişini gördü. Sanatsal bir teatral yenilikçiden ziyade öncelikle bir “gösteri işi” direği olan Frohman, kişisel yönetimi altında tiyatroyu parlak bir yıldız galerisiyle aydınlattı.

Charles Frohman, 17 Haziran 1860’ta Sandusky, Ohio’da seyyar bir seyyar satıcının oğlu olarak doğdu. Frohman, sekiz yaşındayken Amerika’nın ilk müzikal şovu olan The Black Crook’un yerel bir prodüksiyonu için hatıra programları düzenlediği çocukluğundan beri tiyatroyu severdi. Oradan basın ajansı ve tiyatro yönetiminin hemen hemen her seviyesinde yükseldi.

12 yaşında Ohio’dan ayrılarak New York’a gitti ve art arda iki gazete, Tribune ve Daily Graphic için çalıştı. Tiyatroya olan aşkı onu Brooklyn’deki Hooley’s Theatre’da bilet satarak gece çalışmasına getirdi. 1877’de, özellikle Haverly’nin Minstrels’i olmak üzere gezici şovlar için ileri bir adamdı. Frohman’ın keskin iş anlayışı ve kardeşleri Daniel ve Gustave’nin desteği, üçünün Steele MacKaye’in Madison Square Tiyatrosu’nun yönetimini üstlenmesini sağladı. Orada Frohman, Amerikan tiyatrosunu değiştiren bir tur şirketi sistemi tasarladı. Frohman, New York’ta hit olan oyunların yol versiyonlarını sunmak için tam şirketler gönderme fikrine çarptı.

1888’de Frohman, oyun yazarı Bronson Howard’ın ajanıydı. Oyun yazarının son draması Shenandoah, Boston’da yalnızca sınırlı bir gösterimi başarmıştı, ancak Frohman içinde daha büyük olasılıklar gördü. Birkaç tiyatro arkadaşından borç para aldı ve oyunu New York’ta üreterek büyük bir başarı elde etti. Broadway’de en hızlı yükselen tiyatro girişimcisi olarak tanınmasını perçinlemek için, oyuncuya dönüşen oyun yazarı William Gillette ile bu başarılı yazarın tüm eserlerini üretmek için özel bir sözleşme imzaladı. Gillette, Sherlock Holmes (1893) ve Gizli Servis (1896) gibi oyunlarla ünlü olacaktı.

Frohman, tiyatro işletmeleri üzerinde mümkün olduğunca fazla kontrol istedi ve 1890’da Proctor’s Theatre’ı devraldı ve orada kendi anonim şirketini kurdu. Üç yıl sonra Frohman kendi tiyatrosu olan Empire’ı kurdu. Kardeşleriyle birlikte önde gelen bir tiyatro gösterimi oldu. Yüzyılın başında New York ve Londra’nın en önde gelen yapımcısıydı. Transatlantik kariyerinde Frohman, İngiliz oyun yazarları JM Barrie ve Arthur Wing Pinero, Oscar Wilde ve Somerset Maugham’ın oyunlarını başlatmada en başarılı oldu. Ancak Londra’daki tiyatro girişimleri sonunda hayatına mal olacaktı.

1895’te Frohman, Al Hayman, Mark Klaw, Abe Erlanger, Sam Nixon ve Fred Zimmerman ile birlikte Trust olarak da bilinen Theatrical Syndicate’i kurdu. Bu örgüt, 1896’dan I. Dünya Savaşı’na kadar Amerikan tiyatrosuna egemen oldu. Varlığının iddia edilen nedeni, Amerika Birleşik Devletleri’ndeki gelişigüzel tiyatro rezervasyon ağlarını sistematize etmekti, ancak aslında ülkedeki tiyatro üretiminin her yönü üzerinde neredeyse tam bir kontrol uygulamakla sonuçlandı. Sendika, ülkedeki hemen hemen her önemli tiyatroda çoğunluk hissesine sahipti. Trust’ı geçen yapımcılar veya sanatçılar oyunlarını sergileyemez oldular.

Frohman’ın kişisel etkisinin Theatrical Syndicate’in gelişimini ne ölçüde şekillendirdiği tartışmalıdır. Destekçileri, kaliteli üretimler sunmak için ortaklarının el becerisine katlandığını; Frohman’ı eleştirenler, onu yalnızca “sanatsal” yönetici olarak kendi imajını yansıtmakla ilgilenmekle suçluyor.

Birçok kişi onu sadece kendine bakan acımasız bir iş adamı olarak görüyordu, ancak bu, neredeyse beş parasız öldüğü ve çok sayıda aktör ve aktrisin tüm kariyerleri boyunca ona ve yönetimine sadık olduğu gerçeğini yalanlıyor. Annie Russell, Margaret Anglin, Julia Marlowe, Otis Skinner ve Billie Burke, kontrolü altındaki yıldızlar arasındaydı. Yüzyılın en popüler aktrisi Maude Adams, kariyerini kelimenin tam anlamıyla ona borçluydu (Peter Pan’ın rolü onun için yaratıldı) ve Frohman’ın ölümünden sonra tutulmaya başladı.

Frohman, yıldız sisteminin çoğalmasından sorumlu olsa da, kariyerinin sonlarında tiyatrodaki sanatı yok etmek için çok şey yaptığını fark etti. Frohman, büyük başarısının en iyi İngiliz oyunlarını New York’a getirmek olduğuna inanıyordu. Bununla birlikte, teatral keskinliği, yıldızlara güvenmenin senaryoyu sadece dramatik bir özellik haline getirdiğini ve John Drew, Maude Adams veya Ada Rehan gibi yıldızların oyun ne olursa olsun kalabalığı çekeceğini neredeyse önemsiz hale getirdiğini fark etmesine neden oldu. Frohman’ın kariyeri, “ailesinin” sonraki nesillerinin başarılı olduğunu görecek kadar uzun sürdü; örneğin, John Drew’un genç yeğeni Ethel Barrymore, 1901’de bir yıldız olarak ortaya çıktı (Amerikalı oyun yazarı Clyde Fitch’in Kaptan Jinks of the Horse Marines’inde ).

Frohman, Amerika Birleşik Devletleri’ndeki ticari tiyatro üzerinde muazzam bir etki yarattı. Klasiklere kısa süre kaldığı için eleştirilse de yeni oyunlar üretmeye vurgu yaptı. Aktif olarak yeni yıldızlar geliştirdi, onlar için imajlar yarattı ve kariyerlerine şefkatle rehberlik etti. Sürekli denenmemiş oyun yazarlarını aradı ve onları cesaretlendirdi. Trust tarafından sağlanan mali destek, Frohman’ın tiyatro sistemini yirmi yılı aşkın bir süredir kârlı bir şekilde manipüle etmesini sağladı. Frohman’ın kendi oyun yazarlarının eserleri için izleyiciler yaratan yıldızlar yarattı. Motivasyonları ve yöntemleriyle ilgili tartışmalar bir yana, Frohman’ın tiyatro zevkine saygı duyulduğu ve bir kurum olarak tiyatroya olan ilgisine saygı duyulduğu inkar edilemez.

Kendini yavan kökenler olarak gördüğü şeylerden kurtarmaya hevesli olan Frohman, hayatının sonraki yıllarında, üst dudağı en sert olan bir İngiliz centilmeninin davranış kurallarını benimsedi. Nezaketi ve çekingenliği, bodur vücudu ve şaşı çehresi ile tezat oluşturuyordu.

1915’te en sevdiği oyun yazarı JM Barrie, aksayan bir prodüksiyona yardım etmesi için Londra’ya gelmesini rica etti. Frohman uyarıları görmezden geldi ve Lusitania’ya yelken açtı. 7 Mayıs 1915’te gemi torpidolanırken sakince bir puro üfleyen Frohman, sonunu herhangi bir sahne kahramanı kadar cesurca karşıladı ve soğukkanlı bir sesle: “Ölümden neden korkalım, bu en büyük maceradır.” Frohman, kitabesi için ” Peter Pan’ı dünyaya ve Chantecler’i Amerika’ya veren adam” olarak hatırlanmasını istedi.