Açık kaynak kodlu, ücretsiz bir CSS frameworktür, tasarım aracıdır. Kolayca telefonlar, tabletler ve masaüstü bilgisayarlar için farklı ve cihaz büyüklüğüne uygun şekilde sitenizin gözükmesini sağlayan temalar/tasarımlar yapabilirsiniz. Bir site için gerekli olan tüm elemenleri (form ögeleri, etiketler, tablolar, uyarı ve bilgi metinleri, navigasyon bar, sayfalandırma modülü, açılan menüler, farklı özellikte butonlar vb bir çok tasarım ögesini) içinde barındıran Bootstrap tasarım yaparken bu hazır elementleri kullanarak bütün cihazlara uygun tasarımlar geliştirmenize yarar. Yani her şeyi hazır olan kodlarla yeni bir tasarım ortaya koymak çok basit ve pratiktir. Stiller, imajlar , js’ler daha önceden sistemin içine monte edilmiştir. Sizin yapacağınız tek şey bunları çağırmaktır.

Bootstrap 3 sürümü, Chrome, Safari, Firefox, Internet Explorer, Opera gibi neredeyse tüm popüler web tarayıcılarının son sürümlerinde sorunsuz çalışıyor.

Bootstarp ile neler yapılabilir?

Bir web sitesi için gerekli olan tüm ögeleri içerdiği için bir siteyi komple bir bütün olarak tasarlayabilirsiniz. Tipografik ögeler, tablolar, imajlar, slider, carousel, modal pencereler, butonlar, dropdown menüler, navigasyon bar, sayfalandırma, etiketler, thumbnaili uyarı ve bilgilendirme balonları, yükleme barları vb gibi bir çok tasarım ögesi hazır olarak sunulmuş ve yapmanız gereken tek şey ihtiyacınız olan kodu kopyala yapıştır yapmak. Aşağıda hazırlanmış örnekleri görebilirsiniz:

Bootstrap nasıl kullanılır?

Hazır bir sistem olması dolayısıyla neredeyse her şeyi kopyala yapıştır yaparak kullanabiliyorsunuz. Ama öncelikle ana template dosyanız için bazı olmazsa olmazlar var. Sayfamız Html5 olmalı ve Bootstrap için ana css dosyası ve jquery scriptini de sayfanıza eklemelisiniz.

Sayfanızda kullanacağınız her bir öge için getbootstrap.com sitesi referans siteniz olacak. Siteye girdiğinizde üst menüde yer Getting Started, CSS, Component ve JavaScript alanlarına sıkça başvurup gerekli kodları buralardan kopyala yapıştırla alacağız.

Bootstrap’ın temel tasarım mantığını şöyle özetleyebiliriz. Bir satır 12 eşit sütuna bölünerek bu sütunların genişlikleri farklı cihazlara göre esnetilip daraltılıyor. Böylelikle farklı cihazlara göre bu sütunların görüntülenme şekli değiştiriliyor. Örneğin geniş ekranlı bir cihaz için 3lü sütun bir yapı düşünüyorsunuz. Bootstrap mantığı nasıldı? Satır 12 parçaya bölmek. O zaman 3lü sütun yapabilmek için her bir sütun bu 12li sütunlardan 4er tane kapsamalı. Yani kod ile bunu göstermek gerekirse aşağıdaki gibi olmalı:

<div class="row">
    <div class="col-md-4"></div>
    <div class="col-md-4"></div>
    <div class="col-md-4"></div>
 </div>

.col-md-1 class’ı 12ye bölünen satırın her bir sütununu ifade ediyor. Satırımızı kaça bölmek istiyorsak  bu classtan faydalanıyoruz. Farklı bir örnek verecek olursak satırı iki eşit sütuna bölmek istiyorsak ilk sütuna .col-md-6 ve ikinci sütuna da .col-md-6  classlarını veriyoruz. Toplamda 12 yapıyor bu da satırın 2 eşit parçaya bölünmesini sağlıyor. Bu oranları değiştirerek (toplamda 12 olacak şekilde) sütun genişliklerini ayarlayabilirsiniz. Aşağıdaki görselden satırların class’larla nasıl sütunlara bölündüğünü daha iyi anlayabilirsiniz:

Özellikle sütunların cihazlara göre duyarlı olmasını aşağıdaki class’lar ile sağlayabiliriz:

Masaüstü bilgisayarlar için kullanılan class .col-md-

Cep telefonları için kullanılan class: . col-xs-

Tabletler için kullanılan class: .col-sm-

Farklı cihazlar için bu sütunların farklı davranmasını istediğimizde masaüstü için bu şekilde tablet için bu şekilde mobil telefonlar için bu şekilde genişlikte davran diyerek aynı class etiketi içine bu genişlikleri birlikte verebilirsiniz. Mesela masaüstü bilgisayarlar için .col-md-3 class’ı ile 4e böldüğünüz satırları cep telefonlarında 2 tane 2’li sütun şeklinde görünsün isteyebiliriz. Yani masaüstünde 4lü sütun görünen bir satır, cep telefonlarında classlar kullanılarak 2 satıra dönüştürülüp her bir satırda 2li sütun görünecek şekilde davranmasını sağlayabiliriz.

Bunu yapmak için class yapımızı aşağıdaki şekilde yapıyoruz:

<div class="row">
     <div class="col-md-3 col-xs-6"></div>
     <div class="col-md-3 col-xs-6"></div>
     <div class="col-md-3 col-xs-6"></div>
     <div class="col-md-3 col-xs-6"></div>
 </div>

Sitemizi düşündüğümüz senaryoya göre hazırlamaya başlayalım. Bootstrap için gerekli dosyaları http://getbootstrap.com adresinden indiriyoruz, gerekli tüm .css, .js vb dosyalar burada var.

bootstrap-3.0.1-dist.zip dosyası sayfanız için olmazsa olmazları barındırıyor. bootstrap-3.0.1.zip dosyası ise Bootstrap’ın tüm dosyalarını (tüm script dosyaları, cssler, less dosyaları, font dosyaları vb) barındırıyor. Eğer ana şablonu oluşturmakla uğraşmak istemiyorsanız indirdiğiniz dosyaların içinde örnek sayfalar var. Bu örnek sayfalardan birini alarak kendi şablonunuz olarak kullanabilirsiniz. Tasarımları yaparken zaten bu örnek sayfaları sık sık kullanacaksınız.

Şimdi örnek bir sayfayı birlikte yapalım. Yapacağımız sitemizde senaryo olarak da en üstte header alanında ana menü onun altında carousel, onun altında 3lü sütunda bir alan ve onun altında da footer olsun. bootstrap-3.0.1-dist.zip ve bootstrap-3.0.1.zip dosyalarını zipten çıkaralım. EXAMPLES klasöründeki NAVBAR klasöründeki örneği şablonum olması için index.html dosyasını kopyalayıp bootstrap-3.0.1-dist klasörünün içine yapıştırıyorum. Fakat direk açtığımda düzgün tasarım görünmeyecektir çünkü css dosyası doğru yerde linki değil bunu düzeltmem gerekiyor. Kopyaladığım index.html içindeki css dosyasının ve bootstrap js dosyasının yolunun başındaki iki üst klasörde olduğunu belirten kısmı siliyorum ve kaydediyorum. Dosyaların yolu aşağıdaki gibi olmalı. Bootstarp js dosyası dokümanın sonundadır.

CSS dosyası yolu: <link href=”dist/css/bootstrap.css” rel=”stylesheet”>

Bootstrap js dosyası yolu:    <script src=”dist/js/bootstrap.min.js”></script>

Dosyayı açtığımda şablonu görebilirim artık. Header alanımız hazır. Oradaki .jumbotron divi bizim için gerekli değil onu siliyoruz.

Şimdi carousel i ekleyelim. Carousel’imizi eklemek için getbootsrap.com sitesinde JavaScript bölümüne girip oradan carousel kısmından gerekli scripti kopyala yapıştır ile alıyoruz ve sayfamızda görünmesini istediğimiz yere ekliyoruz

Carousel  için gerekli kod:

<div id="carousel-example-generic" class="carousel slide" data-ride="carousel">
  <!-- Indicators -->
  <ol class="carousel-indicators">
    <li data-target="#carousel-example-generic" data-slide-to="0" class="active"></li>
    <li data-target="#carousel-example-generic" data-slide-to="1"></li>
    <li data-target="#carousel-example-generic" data-slide-to="2"></li>
  </ol>
  <!-- Wrapper for slides -->
  <div class="carousel-inner">
    <div class="item active">
      <img src="..." alt="...">
      <div class="carousel-caption">
        ...
      </div>
    </div>
   ...
  </div>
  <!-- Controls -->
  <a class="left carousel-control" href="#carousel-example-generic" data-slide="prev">
    <span class="glyphicon glyphicon-chevron-left"></span>
  </a>
  <a class="right carousel-control" href="#carousel-example-generic" data-slide="next">
    <span class="glyphicon glyphicon-chevron-right"></span>
  </a>
</div>

Carousel’de yer alan her bir slide koddaki aşağıdaki kısım içine yerleştirilmeli. Yani her bir slide için aşağıdaki kodu çoğaltmanız gerek. Bu tip düzenlemeleri temek html bilsine sahipseniz çok kolaylıkla yapabileceğiniz düzenlemelerdir.

Her bir slide için gerekli kod aşağıdaki gibidir. Aktif olan slide için gerekli olan .active classı sadece ilk slide divinde olmalıdır diğerlerinden silmeniz gerekir. Ayrıca imajlar için dosya yolunu ve slide içinde kullanılacak metni de kodda düzenlemelisiniz.

Her bir slide için gerekli kod:

<div class="item active">
      <img src="..." alt="...">
      <div class="carousel-caption">
        ...
      </div>
    </div>

Üç tane slide olan olan bir carousel için kod şu şekilde olmalı:

<div id="carousel-example-generic" class="carousel slide" data-ride="carousel">
  <!-- Indicators -->
  <ol class="carousel-indicators">
    <li data-target="#carousel-example-generic" data-slide-to="0" class="active"></li>
    <li data-target="#carousel-example-generic" data-slide-to="1"></li>
    <li data-target="#carousel-example-generic" data-slide-to="2"></li>
  </ol>
  <!-- Wrapper for slides -->
  <div class="carousel-inner">
    <!-- 1nci slide için başlangıç -->
    <div class="item active">
      <img src="img/image01.jpg" alt="image01">
      <div class="carousel-caption">
        Buraya image01 için metin yazabilirsiniz. HTML
      </div>
    </div>
    <!-- // 1nci slide için bitiş -->
    <!-- 2nci slide için başlangıç -->
    <div class="item">
      <img src="img/image02.jpg" alt="image02">
      <div class="carousel-caption">
        Buraya image02 için metin yazabilirsiniz. HTML
      </div>
    </div>
    <!-- // 2nci slide için bitiş -->
    <!-- 3ncü slide için başlangıç -->
    <div class="item">
      <img src="img/image03.jpg" alt="image03">
      <div class="carousel-caption">
        Buraya image03 için metin yazabilirsiniz. HTML
      </div>
    </div>
    <!-- // 3ncü slide için bitiş -->   
  </div>
  <!-- Controls -->
  <a class="left carousel-control" href="#carousel-example-generic" data-slide="prev">
    <span class="glyphicon glyphicon-chevron-left"></span>
  </a>
  <a class="right carousel-control" href="#carousel-example-generic" data-slide="next">
    <span class="glyphicon glyphicon-chevron-right"></span>
  </a>
</div>

Sırada 3lü sütun var. Bunun için Bootstrap’ın sitesindeki Components > Thumbnail > Custom Content kodunu (aşağıdaki) kopyalayıp alıyoruz:

<div class="row">
  <div class="col-sm-6 col-md-4">
    <div class="thumbnail">
      <img data-src="holder.js/300x200" alt="...">
      <div class="caption">
        <h3>Thumbnail label</h3>
        <p>...</p>
        <p><a href="#" class="btn btn-primary" role="button">Button</a> <a href="#" class="btn btn-default" role="button">Button</a></p>
      </div>
    </div>
  </div>
</div>
3lü sütun istediğimiz için row div’inin içindeki div’i çoğaltıyoruz ve kodumuz aşağıdaki gibi oluyor:
<div class="row">
    <div class="col-sm-6 col-md-4">
    <div class="thumbnail">
      <img src="img/01.png" alt="...">
<code class="php plain">       <div </code><code class="php keyword">class</code><code class="php plain">=</code><code class="php string">"caption"</code><code class="php plain">></code>
        <h3>Thumbnail label</h3>
        <p>Cras justo odio, dapibus ac facilisis in, egestas eget quam. Donec id elit non mi porta gravida at eget metus. Nullam id dolor id nibh ultricies vehicula ut id elit.</p>
        <p><a href="#" class="btn btn-primary" role="button">Button</a> <a href="#" class="btn btn-default" role="button">Button</a></p>
      </div>
    </div>
  </div>
    <div class="col-sm-6 col-md-4">
    <div class="thumbnail">
      <img src="img/02.png" alt="...">
      <div class="caption">
        <h3>Thumbnail label</h3>
        <p>Cras justo odio, dapibus ac facilisis in, egestas eget quam. Donec id elit non mi porta gravida at eget metus. Nullam id dolor id nibh ultricies vehicula ut id elit.</p>
        <p><a href="#" class="btn btn-primary" role="button">Button</a> <a href="#" class="btn btn-default" role="button">Button</a></p>
      </div>
    </div>
  </div>
    <div class="col-sm-6 col-md-4">
    <div class="thumbnail">
      <img src="img/03.png" alt="...">
      <div class="caption">
        <h3>Thumbnail label</h3>
        <p>Cras justo odio, dapibus ac facilisis in, egestas eget quam. Donec id elit non mi porta gravida at eget metus. Nullam id dolor id nibh ultricies vehicula ut id elit.</p>
        <p><a href="#" class="btn btn-primary" role="button">Button</a> <a href="#" class="btn btn-default" role="button">Button</a></p>
      </div>
    </div>
  </div>
</div>

Bootstrap’ta dikkat etmemiz gereken bir konu var. Bu da imajların en boy ölçülerini yazmıyoruz. Bootrap imajları responsive olacak şekilde kendisi yöneterek büyütüp küçültüyor.

Son olarak footer alanımızı ekleyelim. Bunun için indirdiğiniz EXAMPLES klasöründeki Sticky Footer klasöründeki örnekteki aşağıdaki kodu alıyoruz ve sayfamızda görünmesini istediğimiz yere ekliyoruz:

<div id="footer">
      <div class="container">
        <p class="text-muted credit">Example courtesy <a href="">Desenciler</a> and <a href="">Ali AKKEÇECİ</a>.</p>
      </div>
    </div>

Vee sayfamız bitti. Çok kolay ve pratik bir şekilde sayfamızı oluşturduk.

Metinleri isteğinize göre uygun şekilde düzenleyip tasarımlarınıza son şeklini verebilir Bootstrap’ın bu kolaylıklarından siz de fayalanabilirsiniz. Yapmış olduğumuz örnek çalışmanın dosyalarını buraya tıklayarak indirebilirsiniz.

Siz de burada anlattığım mantıkla siteniz için gerekli ögeleri kolaylıkla uygulayabilirsiniz. Modal pencereler, dropdown menüler, akordion menüler, uyarı etiketleri, farklı renkte ve özellikteki butonları indirdiğiniz zip dosyasındaki örnekleri inceleyek sitenize ekleyebilirsiniz.

Eğer Bootstrap’in standart renk ve görsel düzenlemeleri sizi tatmin etmiyorsa kendiniz css’lere müdahale ederek renkleri düzenleyebilirsiniz. veya bunlar yerine http://www.bootstrapcdn.com/#bootswatch_tab sitesindeki hazır temaları inceleyerek kendi sitenize buradaki beğendiğiniz Bootstrap css dosyasını kopyalarak kullanabilirisiniz.