Tarçın Çayı Nasıl Yapılır, Faydaları Nelerdir?

Tarçın çayı; tarçın çubukları veya tarçın tozu ile yapılır. Elverişli demleme yöntemleri ve araçlarıyla sağlıklı ve lezzetli bir tarçın çayı yapılabilir. Keyif alabileceğiniz bir içecektir. Şifalı çaylar arasında yer alan tarçın çayının yapılışından faydalarına kadar onlarca bilgiyi derledik. Tabi daha fazlası da var!

Tarçın Çayı Nasıl Yapılır?

Tarçın çayı, çeşitli yöntemlerle hazırlanabilir. Tipik olarak bir bitkisel çay gibi yapılır. Çeşitli bitkilerle kombine edilerek hem lezzeti hem de tıbbi etkileri artırılabilir. Hazırlama süresi 5 dakikadır. Pişirme işlemi yaklaşık 3 dakika sürer.

Toz tarçından çay yapmak için şu malzemelere ihtiyaç duyulur;

1 ila 2 çay kaşığı seylan tarçın tozu

1 su bardağı kaynar su

Çayın tarifi;

1 bardak suyu kaynatın.

Demlik sepetine 1/2 çay kaşığı seylan tarçın tozu ekleyin.

Tozu hafifçe karıştırın.

Demliğin kapağını kapatın.

Üç dakika demlenmesini bekleyin.

Hazırlanan çayı fincanla servis edin.

Tarçın çubuğu ile çay yapmak için şu malzemelere ihtiyaç duyulur;

1 adet tarçın çubuğu

250 ml kaynar su

İsteğe göre tatlandırıcı veya süt

Çayın tarifi;

Kaynar suya tarçın çubuğunu koyun.

8 ila 10 dakika demlenmesini bekleyin.

Tarçın çubuğu çıkarın.

İsteğe göre sıcak süt veya bal gibi tatlandırıcı ekleyin.

Tarçınlı siyah çay için şu malzemelere ihtiyaç duyulur;

1 adet tarçın çubuğu veya 1 çay kaşığı tarçın tozu

1 çay kaşığı siyah çay

250 ml kaynar su

İsteğe göre tatlandırıcı veya süt

Çayın tarifi;

Bir demliğe tarçın çubuğu veya toz tarçın koyun.

Üzerine kaynar su ekleyin.

8 ila 10 dakika demlenmesini bekleyin.

Siyah çayı ekleyin.

2 ila 3 dakika daha bekletin.

Çayı bardağa veya fincana süzün.

İsteğe bağlı olarak bal veya süt ekleyin.

Afiyet olsun!

Tarçın çayı yapımı hakkında ipuçları;

Tarçının saf ve baharatlı tadı için yukarıdaki tarifler yeterli olacaktır.

Çayın kendine özgü rengini görmek için cam bardak veya beyaz fincanları tercih edebilirsiniz.

Tarçın çayı için cam çaydanlıklar tavsiye edilmektedir; ancak ince filtreli kil çaydanlıklar veya elektrikli çaydanlıklar da kullanılabilir.

Kettle gibi su ısıtıcılarının çoğundaki büyük delikli filtreler, toz tarçın çayı için uygun olmayabilir.

1 bardak tarçın çayı için 1/2 çay kaşığı toz tarçın yeterlidir. Her bir ek bardak için yarım çay kaşığı toz tarçın eklenmelidir.

Tarçın çubuğu ile yapılan çayın lezzetini artırmak için bir miktar öğütülmüş tarçın da eklenebilir.

Bir adet tarçın çubuğu ile bir bardaktan fazla çay elde edilebilir.

Bal, tarçın çayının lezzetini iyileştiren ideal bir tatlandırıcıdır.

Tarçın çayına zencefil, limon ve portakal suyu da eklenebilir.

Zencefilli tarçın çayı, soğuk algınlığı ve grip için birebirdir. Çaya 1 tatlı kaşığı öğütülmüş zencefil ekleyin. Bu kombinasyon; boğaz ağrısı, öksürük, soğuk algınlığı ve grip için geleneksel bir ilaçtır.

Çaya süt eklemeyi düşünüyorsanız dikkatli olmalısınız, süt bazı durumlarda çayın tadını bozabilir.

Tarçın çayı, şeker otu (stevia) ile tatlandırılabilir. Kilo vermek için oldukça faydalı bir karışımdır.

Tarçın çayının doğal baharatlı tadı, şekersiz tüketmeye olanak tanır. Örneğin, kremalı içecekleri tarçın çayı ile değiştirmek, tek bir bardakta 33 gram şeker tasarrufu sağlar.

Bununla birlikte bal gibi sağlıklı tatlandırıcılarla ideal bir ikame oluşturur.

Tarçın Çayının Faydaları Nelerdir?

Tarçın, çok lezzetli bir baharattır. Binlerce yıldır tıbbi özellikleri sebebiyle rağbet görmüştür. Modern bilim, tarihte içgüdüsel olarak inanılan bilgileri doğrulamıştır.

Tarçın çayının faydalarına ilişkin çok sayıda araştırma yapılmış ve önemli kanıtlar elde edilmiştir. İçeriğinde, sağlık için faydalı “sinnamik aldehit”, “sinnamil asetat”, “sinamaldehid” ve “sinnamil alkol” gibi maddeler bulunur.

Bu araştırmaların sonuçları ve uzmanların görüşlerine göre onlarca faydasından en önemlileri şunlardır;

2013 yılında yapılan bir çalışmaya göre, günde 120 miligramdan 6 grama kadar bir dozda tarçın tüketmek, toplam kolesterol, LDL kolesterol ve trigliserit düzeylerini azaltabilmektedir.

Seylan tarçın tozundaki “kumarin” adlı kimyasal bileşenin seviyesi düşüktür. Bu nedenle düzenli olarak tüketildiğinde karaciğere zarar vermez.

Amerika’da yapılan önemli bazı araştırmalar, antioksidan içerikli besinlerin belirli kanserleri önlemede faydalı olabileceğini ortaya koymuştur. Tarçın, önemli bir antioksidan kaynağıdır. Antioksidan içeriği bakımından zengin karanfil ve yenibahardan sonra üçüncü sıradadır.

Tarçın ekstrelerinin antioksidan aktivitesini değerlendirmek üzere yapılan bir çalışmada, tarçının oksidasyonunun sentetik antioksidanlardan daha etkili olduğu belirlenmiştir.

Buna göre, yiyeceklerdeki lipitlerin istenmeyen oksidasyonunu önlemek için tarçın, doğal bir antioksidan olarak kullanılabilmektedir.

Tarçının diyabetiklerde kan şekeri kontrolüne etkisini saptamak için üzere yapılan bir çalışmada, kan şekeri üzerinde tamamlayıcı etkisi gözlenmiştir.

Buna göre, üç farklı tarçın grubu, kan şekeri seviyesini yüzde 18 ila 29 oranında düşürmüştür.

Özellikle beslenme sırasında tarçın çayı tüketmek, obezite riski taşıyan Tip-2 diyabetlilerde kan şekeri dalgalanmalarını azaltabilmektedir.

Nörodejeneratif hastalıklar, beyin hücrelerinin yapısında ve işlevinde kayıplarla karakterizedir. Alzheimer hastalığı ve Parkinson hastalığı, en sık görülen tiplerden ikisidir. Tarçında bulunan iki bileşen, Alzheimer hastalığına sebep olan beyindeki “tau” adlı proteinin oluşumunu engeller.

Parkinson’a karşı da; nöronları koruduğu, nörotransmiter seviyelerini normale döndürdüğü ve motor fonksiyonlarını iyileştirmeye yardımcı olduğu belirtilmektedir.

Tarçının diğer önemli yararlarını da şöyle sıralayabiliriz;

Tarçın, “polifenoller” gibi güçlü antioksidanlarla doludur. İçeriğindeki antioksidanlar, bedeni, serbest radikallerin neden olduğu oksidatif hasara karşı korur.

Vücudun enfeksiyonlara karşı savaşmasına ve doku hasarını onarmasına yardımcı olur.

Antioksidanlar, güçlü anti-inflamatuar aktiviteye sahiptir. Bu yönüyle kronik iltihaplı hastalıklara karşı etkili olabilmektedir.

Tarçının kombine etkileri, kalp hastalığı riskini önemli ölçüde azaltır.

Kolondaki detoksifiye edici enzimlerin güçlü bir aktivatörü olabilmektedir; böylece kolon kanseri oluşumunu önleyebilmektedir. 

Tarçının ana aktif bileşeni olan “sinamaldehid”, çeşitli enfeksiyonlarla mücadelede vücudu destekler.

Tarçındaki yağlar, solunum yolu enfeksiyonlarını önlemektedir.

İçeriğindeki “listeria” ve “salmonella” adlı maddeler, bazı bakterilerin büyümesini engeller.

Antimikrobiyal etkileri, dişlerin çürümesini ve nefesin kötü kokmasını önler.

HIV-1’e karşı mücadelede yardımcı olduğu düşünülmektedir.

Tarçın Çayının Yan Etkileri Nelerdir?

Tarçının iki çeşidinde “kumarin” adlı bileşen bulunur. Yüksek miktarlarda tüketildiğinde kumarin, karaciğer hasarı veya karaciğer yetmezliğine neden olabilmektedir.

Buna göre;

Seylan tarçında kumarin miktarı azdır; kilogram başına sadece 0.017 gram kumarin içerir.

Bununla birlikte Çin tarçınında kumarin seviyesi kilogram başına 0.31 gramdır.

Çin tarçınının yakın akrabaları olan “saigon” ve “korintje” türlerinde ise kilogram başına sırasıyla 6.97 gram ve 2.15 gram kumarin bulunur.

Avrupa Gıda Güvenliği Kurumu, günlük kilogram başına 0,1 miligramlık kumarinin tolere edilebilir bir miktar olduğunu açıklamıştır. Bu sebeple kullanmadan önce tarçının hangi türden olduğunu bilmek önemlidir.

Tarçında bulunan “sinamaldehid” maddesi, büyük miktarlarda tüketildiğinde alerjik reaksiyonları tetikleyebilir.

Tetiklediği alerjik reaksiyonlar; dil veya ağız şişmesi, ciltte yanma veya kaşıntı hissi ve ağızdaki beyaz lekelerdir.

Tarçın, kan şekerini düşürme kabiliyeti ile bilinir. Ancak, kandaki şekerini yükselten bir hormon olan insülinin etkilerini taklit edebildiği belirlenmiştir.

Kan şekerini düşüren tarçın çayı, çok fazla tüketildiğinde hipoglisemiye sebep olabilir. Hipoglisemi; yorgunluk, baş dönmesi ve bayılma gibi semptomlara yol açabilir.

Çok fazla öğütülmüş tarçın yemek, solunum problemlerine yol açabilir. Yanlışlıkla teneffüs edilmesi öksürüğe yol açar ve nefesi olumsuz etkiler. İçeriğindeki sinamaldehit, boğazı tahriş edebilir.

Diyabet, kalp ve karaciğer ilaçları ile birlikte tüketmek zararlı olabilmektedir. Bunun nedeni, tarçının, bu ilaçlarla etkileşime girerek etkilerini arttırması veya yan etkilerini yoğunlaştırmasıdır.

Tarçın Nedir?

Tarçın, hem baharat hem de içecek olarak kullanılan önemli bir bitkidir. “Cinnamomum” adı verilen ağacın üst türünün iç kabuğundan elde edilir. “Defnegiller” familyasının bir üyesidir. Uzun, silindir şeklinde gövdeye sahiptir. Çiçekleri küçüktür, dalların uç kısmında toplu halde yer alır. Çevresi yapraklarla sarılı, yumurta şeklinde meyveleri vardır.

Tarçın, cinnamomum ağacının sapları kesilerek elde edilir. İç kabuğu çıkarılır ve daha sonra odunsu kısımlar alınır. Kuruduktan sonra “tarçın çubukları” adı verilen rulolarla kıvrılan şeritler oluşturulur. Çubuklar, tarçın tozu oluşturmak için öğütülebilir.

İki çeşit tarçın bulunur; Çin tarçını (cassia) ve seylan tarçın (ceylon cinnamon, zeylanicum). Bilimsel adı “Cinnamonum verum” şeklindedir. Botanik biliminde seylan tarçını “Cinnamonum zeylanicum”; Çin tarçını “Cinnamomun aromaticum” adları ile bilinir. 100’den fazla türü bulunmaktadır.

Bu iki tür de hem görünüm hem de tat bakımından benzer; ancak seylan tarçını daha tatlıdır. Ayrıca, seylan tarçın, Çin tarçınına göre daha nadir bulunur. Çin tarçını, insanların daha yaygın kullandığı bir türdür.

Tarçın Hakkında Faydalı Bilgiler

Dünyadaki tarçının yüzde 70’i Sri Lanka’da yetişmektedir. Madagaskar ve Brezilya’da da yaygın olarak yetiştirilir.

Sri Lanka’da yetiştirilen seylan tarçını piyasada “gerçek tarçın” olarak bilinir.

Çin tarçını daha ucuzdur; Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada’da yaygın olarak kullanılır.

Seylan tarçın ise, pahalıdır ve çoğunlukla Avrupa ve Meksika’da kullanılmaktadır.

Türkiye’de satılan kabuk veya çubuk tarçınların hemen hemen tamamı, Çin tarçınıdır.

Tarih boyunca, Eski Mısır’a kadar uzanan uygarlıklarda kullanılmıştır. Tarihte nadirliği sebebiyle çok değerli kabul edilmiş. Hatta krallara hediye olarak verilirmiş.

Tarçının belirgin kokusu ve tadı, “sinamaldehid” adı verilen bir bileşikteki yüksek orandaki yağlı kısımdan kaynaklanır. Bu bileşik, aynı zamanda tarçının birçok faydasından da sorumludur.

Tarçının antioksidan aktivitesi, 26 baharatın antioksidan aktivitesi ile karşılaştırılmış; sarımsak ve kekik gibi “süper besinleri” geride bırakmıştır.

Doğal bir gıda koruyucu olarak kullanılabilecek ender besinlerden biridir.