Özdemir Nutku Kimdir?Eserleri Nelerdir?

Şair ve yazar, tiyatro araştırmacısı,Özdemir Nutku Kimdir?Eserleri Nelerdir? çevirmen, oyuncu, akademisyen, profesör (D. 12 Ocak 1931, İstanbul – Ö. 8 Kasım 2019, İzmir). İlkokuldan sonra 1942’de Robert Kolej’e girdi ve hazırlık sınıflarıyla birlikte sekiz yıllık orta eğitimden sonra 1950’de B.A. derecesi ile mezun oldu. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi (1952), Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi İngiliz Filolojisi Bölümü (1956), Georg-August Üniversität (Göttingen / Almanya, 1959) mezunu.

Özdemir Nutku’nun Hayatı

“The Stagnation and Revival of Verse Drama in England” (1961) adlı tezi ile doktora yaptı, “Darülbedayi’nin Elli Yılı” (1967) çalışmasıyla doçent, “Tiyatro Yönetmeninin Çalışmanı” (1974) araştırmasıyla profesör oldu.

7 yaşında piyanoya başlayan ve 1949 yılında ilk ve son klasik piyano konserini veren Nutku, 50’li yıllarda bir caz kuarteti kurarak caz piyanisti olarak tanındı. Amatör bir müzisyen olan Nutku’nun tiyatroya olan ilgisi kolej yıllarında başladı. Okulun temsil kolunda, amatör olarak çeşitli rollerde oynayan yazar, 1946-1947 döneminde, Kadıköy Süreyya Sineması’nda sahnelenen Franz Lehar’ın Tarla Kuşu operetinde ilk profesyonel rolünü oynadı.

ABD Büyükelçiliğinde çevirmen (1952-54), Bayındırlık Bakanlığı Limanlar Dairesinde başçevirmen (1954-56); Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Tiyatro Enstitüsünde öğretim üyesi (1959-62) olarak çalıştı.

Askerlik sonrası aynı fakültenin Tiyatro Kürsüsü (1964-76), Devlet Konservatuvarı Tiyatro Bölümü (1972-75), Ege Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Tiyatro Bölümü (197-83) ile Dokuz Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Sahne ve Görüntü Sanatları Bölümünde bölüm başkanı; kurucusu olduğu İzmir Şehir Tiyatrolarında genel sanat yönetmeni (1991-92) olarak görev yaptı.

Güzel Sanatlar Fakültesinde dekan yardımcılığı ve dekanlık da yapan Prof. Nutku, Dokuz Eylül Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü Müdürü ve aynı fakültenin Sahne Sanatları Bölümü Başkanıyken 12 Ocak 1998 tarihinde yaş haddinden emekli oldu.

Aynı fakültede iki yıl ders verdikten sonra, 2000 yılı başında, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetindeki Yakın Doğu Üniversitesinde Sahne Sanatları Fakültesini kurmak üzere davet aldı.

İlk şiiri, 1950’de Kaynak (Ankara) dergisinde, ilk yazısı 1955’te Mavi (Ankara) dergisinde, ilk eleştirisi Ekim 1959’da Yenigün gazetesinde yer aldı. Bu türlerdeki diğer ürünlerini; Pazar Postası, Yeni Gün, Öncü, Vatan, Meydan, Hürgün, Milliyet, Cumhuriyet ve Hürriyet gazetelerinde; Seçilmiş Hikâyeler, Mavi, Şairler Yaprağı, Dost, Varlık, Yeditepe, Oyun, Tiyatro 70-80, Değişim, Milliyet, Sanat, Gösteri, Sanat Olayı, Tiyatro Araştırmaları Dergisi, Ulusal Kültür Millî Kültür, Tiyatro-Tiyatro gibi çok sayıda dergide yayımladı.

1954’ten itibaren çeşitli defalar Avrupa ve Amerika’nın birçok şehrinde düzenlenen festival, konferans ve seminerlere katıldı.

9 Eylül Üniversitesi’nde Güzel Sanatlar Fakültesi’nde Tiyatro Bölümü’nü kuran Nutku, bugüne kadar 37’si tiyatro, 22’si çeviri, 4’ü şiir, 12’si oyun ve uyarlama, 2’si senaryo, 1’i çocuk olmak üzere 78 kitap yazdı ve yayımladı.

Tiyatro ve Televizyon Yazarları Derneği, Türk Dil Kurumu (1959), Milletlerarası Tiyatro Enstitüsü, Tiyatro Araştırmaları Enstitüsü, Türk Dil Derneği, İstanbul Amerikan Kolejliler Derneği, İstanbul Amerikan Kolejliler Derneği, Atatürkçü Düşünce Derneği, PEN Yazarlar Derneği gibi çok sayıda sivil toplum kuruluşunun üyesiydi.

Özdemir Nutku’nin Eserleri

ŞİİR:

Eller (1952)

OYUN:

Savaş Oyunu (1965, Sermet Çağan ile birlikte)

ARAŞTIRMA:

Meddahlık ve Meddah Hikayeleri (1977)

Modern Tiyatro Akımları (1963)

Tiyatro Terimleri Sözlüğü (1966, Haldun Taner ve Metin And ile birlikte)

Dünya Tiyatrosu Tarihi (2 cilt, 1971-1985)

Yaşayan Tiyatro (1976)

Türkiye’de Brecht (1976)

Gösterim Sanatları Sözlüğü (1983)

ÖDÜLLERİ:

1966 Uluslararası Tiyatro Şenliği’nde En İyi Yönetmen Ödülü, DTCF öğrencilerinin rol aldığı “Savaş Oyunu” ile

1979 Milli Kültür Vakfı Edebiyat Büyük Ödülü Meddahlık ve Meddah Hikayeleri ile

1984 Ulvi Uraz En İyi Yönetmen Ödülü, Midasın Kulakları oyununun sahnelenmesi ile