Otlakçı Eser Özeti | Memduh Şevket Esendal 

Türü: Memduh Şevket Esendal

Yazarı : Memduh Şevket Esendal 

Kitabın da ismini taşıyan Otlakçı adlı hikayede, sigaraya para vermeyi uygun bulmayan ve hatta bunu salaklık olarak kabul eden bir adamın, sigara içenlerin tütün tabakasından tütün aşırması anlatılıyor. Bu tütün aşırma olayında, tütün tablasını kahvede bir yerde unutan herkes nasibini almaktadır ve genellikle de bütün tablada sadece tütün tozu kalıncaya dek boş bırakılmaktadır. Ancak bu durum diğerlerinin pek de umurunda olmaz. Zaten kendisiyle de tartışmaya girmek boşuna bir eylemdir.

Dövüş adlı hikayede, Aziz ile Akif’in arasında geçen bir olay yer alır. Aziz, Akif ile aynı okula gitmekte olan fakat yaşça Akif’ten büyük olan bir çocuktur. Bir gün, dayısı Akif’e bir miktar para verir. Akif’in elinde parayı gören Aziz, Akif’ten parayı alarak saklar. Yaşça büyük olmasından dolayı diğer çocukların kendisinden çekindiği bir çocuk olan Aziz’e meydan okumak güçtür fakat Akif cesaretini toplayarak durumu hocasına anlatır. 

Hoca, Aziz’i ve sakladığı parayı bulduktan sonra Aziz’in ellerine vurmak suretiyle onu cezalandırır. Aziz, Akif’e çok sinirlenir ve okul çıkışını bekler. Akif’i yalnız yakalayarak ona güzel bir ders verip intikam almak peşindedir. Düşündüğünü uygulayarak Akif’i bir köşede sıkıştırır. Akif ise teslim olmamak adına elinden geleni yapar ve kendinden büyük olan bu çocuğa karşı direnir. Aziz’in az evvel hocası tarafından kızartılan parmaklarını hedef alan Akif’i izleyen bir grup da mektep arkadaşı vardır. Aralarında amansız bir dövüş başlar. O sırada oradan geçmekte olan bir kişi tarafından fark edilirler. Aziz, bu kişi tarafından küçük bir çocuğa saldırmasından dolayı ayıplanır. Daha ağır olanı ise Akif’ten dayak yemesidir, üstelik de mektep arkadaşlarının önünde. Akif ise galibiyetin verdiği sevinç içinde evine döner. Bir daha da Aziz tarafından rahatsız edilmez.

 

Mülahazat Hanesi, devlet işlerinin gidişatını anlatan mizahî bir hikayedir. Sorun denemeyecek kadar basit işlerin dahi devlet dairelerinde nasıl büyük sorunlara dönüştüğü ve içinden çıkılmaz bir hal alışının öyküsü anlatılır.

Gençlik adlı öykü, gençler ile yaşlılar arasındaki farka dair bir mukayeseyi içerir. Geniş bir ailede anne, kızının kocasına karşı gösterdiği tavrın boşuna olduğunu, kocaya asla yaranılamayacağını düşünmektedir. Kızının aklından geçenler ise daha farklıdır; bir zamanlar içerisinde erkek sineğin bile dolaşmasına izin verilmeyen odasında bir erkek yani kocası uyumaktadır ve bu herkes için olağan bir durumdur.

Kayışı Çeken adlı hikaye, kayışı koparan herkesin soluğu evinde aldığı bir adamın trajikomik hikayesidir. Evlenirken tek şartı karısı olacak kişinin ailesiyle görüşmemek zorunda kalmamak olan adam böyle bir düşünce ile bir hanımla evlenir. Ancak başlangıçtan itibaren karısı bir takım insanların sıklıkla evine gelmesine hatta bir süre sonra yatılı olarak kalmasına neden olur. Önce hizmetçilerle başlayan bu durum kadının annesi, üvey babası ve kardeşlerinin de gelmesiyle genişleyen bir çembere dönüşür. Üstelik bu durum oldukça gerekli şartlara bağlandığı için de kaçınılmazdır. Evin beyi de kendisini içkiye vererek durumu görmezden gelmeye çalışır.

Arabacı Ali, Kurtuluş savaşı yıllarında at arabasıyla taşımacılık yapan, asi tavırlı olmasına karşın oldukça da cesur olan bir adamdır. Taşımacılığını yaptığı biriyle de aralarında geçen sohbetten ötürü dostluğa benzer bir ilişki de olur. Arabacı Ali, bir gün yanlışlıkla bir adamın ölümüne sebep olur. Bu olay sonrasında da kaçak gezmeye başlar. Bir zamanlar arabasında taşıdığı bu adama denk gelince ona akıl danışır ve o ne derse onu yapacağını söyler. Ömür boyu hapis yahut askere gitmeye razıdır fakat idam edilmekten korkar. Yol arkadaşı ona yardımcı olacağını söylese de sözünü tutmasına imkan kalmadan Arabacı Ali, çıkan bir çatışmada jandarmalar tarafından öldürülür.

Eğlenti, bir bağda tertip edilen içkili eğlence sırasında faili meçhul bir cinayetin işlenmesini konu edinir. Burada da içki içen kimselerin hafız, hoca, hacı gibi sıfatlarla anılması da dikkat çekicidir.