Niki de Saint Phalle Kimdir ?

Niki de Saint Phalle Biyografi

FRANSIZ-AMERİKALI RESSAM, HEYKELTIRAŞ, PERFORMANS, KAVRAMSAL VE YERLEŞTIRME SANATÇISI

Doğum: 29 Ekim 1930 – Neuilly-sur-Seine, Hauts-de-Seine, Fransa

Ölüm: 21 Mayıs 2002 – La Jolla, California, ABD

Niki de Saint Phalle’nin Biyografisi

Niki de Saint Phalle 1930’da Fransa’da aristokrat bir Katolik ailede dünyaya geldi.Dört kardeşi vardı ve Fransızca, ingilizce olmak üzere iki dili öğrenerek büyüdü. Babası Büyük Buhran sırasında servetini kaybetti ve aile 1933’te Saint Phalle’nin New York’ta bir kız okulu olan Brearley Okulu’na gittiği ABD’ye taşındı.

Saint Phalle, hayatının ilerleyen zamanlarında, Mon Secret (1994) adlı bir otobiyografide, babasının onu 11 yaşından itibaren cinsel olarak taciz ettiğini açıkladı.

Saint Phalle, erken yaşlardan itibaren sanatsal ve kişisel yaşamında sınırları zorladı. Brearley Okulu’nu biçimlendirici bir deneyim olarak bulsa da, daha sonra orada olduğunu iddia ederek feminist oldu.Okulun kampüsündeki heykellerin cinsel organlarını kaplayan incir yapraklarını kırmızıya boyadığı için okuldan atıldı. Daha sonra Maryland’deki Oldfields Okulu’na devam etti ve 1947’de mezun oldu. Genç bir kadın olan Saint Phalle ayrıca mankenlik yaptı ve Life Magazine ve Vogue dergilerinin ön kapaklarında yer aldı.

18 yaşındayken, Saint Phalle, yazar ve çocukluk arkadaşı Henry Matthews ile kaçtı. Matthews Harvard Üniversitesi’nde müzik okurken, Saint Phalle resmi keşfetmeye başladı ve 1951’de 20 yaşındayken kızı Laura’yı doğurdu.

1952’de Matthews ve Saint Phalle Paris’e taşındı.Matthews burada müzik okumaya devam etti.Saint Phalle tiyatro okudu. Çift, Avrupa’da yoğun bir şekilde seyahat etti ve eski Ustaların sanatını inceleme imkanı buldular.Ertesi yıl, Saint Phalle’ye “sinir krizi” teşhisi kondu ve bir psikiyatri bölümünde tedavi gördü.Bir terapi biçimi olarak resim yapmaya teşvik edildi ve sonuç olarak tiyatro eğitiminden sanatçı olmak için vazgeçti.

Çift, 1955’te oğulları Philip’in doğduğu İspanya kıyılarındaki Mallorca’ya taşındı. Bu süre zarfında, Saint Phalle, çeşitli formlar ve malzemelerle deneyler yaparak yaratıcı, kendi kendine öğrettiği resim stilini geliştirdi. Ayrıca, çalışmaları üzerinde güçlü bir etkisi olan Antonio Gaudi’nin mimarisini keşfetti.Gaudi’nin Barselona’daki Park Guell’i, Saint Phalle’nin kariyerinin çok daha sonraki dönemlerinde gerçekleştireceği ayrıntılı heykel bahçesini erken kavramsallaştırmasında etkili oldu.

1950’lerin sonunda, Saint Phalle ve kocası Paris’e geri döndü. Ancak 1960’ta çift ayrıldı.Saint Phalle yeni bir daireye taşındı, bir stüdyo kurdu.Sanatsal işbirliği yapacağı sanatçı Jean Tinguely ile tanıştı. Bir yıl içinde birlikte taşındılar ve romantik bir ilişkiye başladılar.

Saint Phalle,Tinguely, Yves Klein,Arman ve diğerleri ile birlikte Nouveau Realisme hareketinin bir parçası oldu. Gruptaki tek kadındı. 1961’deki ilk kişisel sergisi, Saint Phalle’nin erken kariyerinin dinamik bir dönemini noktaladı ve o zamanlar Paris’te yaşayan, Robert Rauschenberg ve Jasper Johns gibi, buluntu nesnelerin kullanımı güçlü bir etkiye sahip olan bir dizi etkili sanatçıyla tanıştı.

Ayrıca kendisini ve Tinguely’yi Salvador Dali ile ilk tanıştıran Marcel Duchamp ile de arkadaş canlısıydı.Üç sanatçı, Dali’nin gerçek boyutlu bir boğa heykelinin havai fişeklerle patlatıldığı çalışmasını kutlayan bir etkinliğe birlikte İspanya’ya gitti.

1963’te Tinguely ve Saint Phalle, Paris’in hemen dışındaki eski bir eve taşındı ve burada mimari projeler ve ünlü çekim resimleri üzerinde çalışmaya başladı. 1971’de ilk binasını (Fransa’nın güneyinde bir rezidans) tasarladı, Doğu mimarisini incelemek için Hindistan ve Mısır’a gitti ve Tinguely ile evlendi.

En ünlü ve üretken çalışma serisi olan Nanas , 1960’ların ortalarında başladı ve bir arkadaşının hamileliğinden, arketipsel feminen formlar hakkındaki düşüncelerinden ve modern, ataerkil toplumlarda kadınların işgal ettiği can sıkıcı konumlardan ilham aldı. Kabaca ‘broads’a eşdeğer bir Fransız argo kelimesi olan ‘Nanas’, kadınların sosyal bir kategori olarak retorik olarak gruplandırılmasına yakından eşlik eden sıradan aşağılamanın yanı sıra her kadın temasını da içine alan bir başlıktır.

1974’te, Saint Phalle ciddi bir akciğer hastalığından muzdaripti ve doktorları tarafından iyileşmek için İsviçre’de biraz zaman geçirmesi tavsiye edildi.

Oradayken, o zamanlar Fiat başkanı Gianni Agnelli’nin eşi olan çocukluk arkadaşı Marella Caracciolo Agnelli ile tanıştı. Marella, sanat toplamaya meraklı, sosyal ilişkileri iyi olan bir sosyetikti ve Saint Phalle ona Tarot sembolojisinin ayrıntılı bir heykel bahçesi yaratma vizyonunu anlattı.

Caracciolo Agnelli, Toskana’da bir alan olarak bir arazi alanı önerdi ve Saint Phalle’nin önümüzdeki 20 yıllık sanatsal çabalarını tanımlayacak bahçe çalışmalarını başlattı.

1978 yılında Tarot Bahçesi’nin temelleri atıldı ve Saint Phalle bunun için ilk heykel modellerini yarattı. İnşaat, 1980’de ilk büyük ölçekli heykel üzerinde başladı ve 1982’de Saint Phalle , bir sfenks şeklinde tasarlanmış heykelsi bir yapı olan İmparatoriçe’yi tamamladı. Bu yapı, önümüzdeki on yıl boyunca onun stüdyosu ve evi oldu.

Saint Phalle, 1980’lerde AIDS sosyal yardım ve önleme programlarına katılan ve hastalık hakkında farkındalık yaratmak için baskılar tasarlayan ilk sanatçılardan biriydi. 1980’ler aynı zamanda Nanas serisinin en üretken dönemiydi ve kadınlığı inşa eden kültürel ve biyolojik sistemlere olan ilgilerinin en karmaşık şekilde geliştiği bir döneme işaret ediyordu.

Jean Tinguely 1991’de İsviçre’de öldü ve Saint Phalle anısını onurlandırmak için başlıca heykel aracı olan bir dizi kinetik heykel yapmaya başladı. 1994’te Saint Phalle, Toskana’dan California’daki La Jolla’da yaşamak için taşındı. 2002 yılındaki ölümüne kadar orada yaşadı.

Nouveau Realisme akımı ve özellikle Niki de Saint Phalle’nin çalışmaları, kavramsal sanatın gelişiminde önemli bir etkiye sahipti. Çalışmaları genellikle performans ve plastik sanatı yeni yollarla birleştirdi, resim, heykel ve performans arasındaki hiyerarşileri Joseph Beuys ve Lawrence Weiner gibi kavramsal sanatçıları etkileyecek şekilde harmanladı ve ortadan kaldırdı . Çekim Resimlerinin bazılarını Robert Rauschenberg , Jasper Johns , Ed Ruscha ve Larry Bell için gerçekleştirdi ve tek bir ortam özgüllüğünü geliştirmek yerine yeni ve melez formlar geliştirmeye yönelik düşüncelerini etkiledi.

Bir feminist olarak, Saint Phalle’nin benzersiz tarzı kadın bedeni ve kadın cinselliğini savundu. Çalışmaları, kadın bedenini temsil etme sorunu ve zorluğuyla (özellikle, Louise Bourgeois’in kadın formlarının belirsiz, esnek kumaş heykelleri) çalışan kadın sanatçılara nesiller boyu ilham verecekti. Saint Phalle, hem Toskana’daki Tarot Bahçesi’nde hem de dünyanın diğer yerlerinde önemli bir kamusal heykel mirası bıraktı.