Âmidî, Seyfeddin kimdir ?

Eş’arî kelâmcısı ve usûl-i fıkıh âlimi.

551’de (1156) Âmid’de (Diyarbakır) doğdu. Ailesi hakkında fazla bilgi yoktur. İlk öğrenimini doğduğu yerde yaptıktan sonra tahsilini tamamlamak üzere Bağdat’a gitti. Burada Hanbelî âlim İbnü’l-Mennî’den fıkıh, cedel ve münazara âdâbı okudu.

Âmidî, Seyfeddin Hayatı

Dönemin büyük hadis bilgini İbn Şâtil’in derslerini takip etti. Bağdat’ın Kerh yakasındaki hıristiyan ve yahudi bilginlerden felsefe ve mantık öğrendi. Ancak Hanbelî iken Şâfiî mezhebine geçen Âmidî’nin felsefe öğrenmesini hoş görmeyen Şâfiî fakihleri onun inancının bozulduğunu iddia ettiler. Bunun üzerine Âmidî Şam’a gidip (1196) aklî ilimler üzerindeki çalışmalarına orada devam etti. Bir müddet sonra kelâm, felsefe ve fıkıh usûlünde devrin en büyük otoriteleri arasında yer aldı. Aynı yıl Eyyûbîler’den Azîz b. Selâhaddin’in idaresi altındaki Mısır’a gitti. İmam Şâfiî’nin kabri yanındaki Nâsıriyye Medresesi’nde müderrisliğe başladı. Ayrıca Kahire’nin Zâfir Camii’nde ders okuttu. Fakat Mısır fakihleri de onu inanç bozukluğu ve felsefî fikirleri yaymaya gayret göstermekle itham ettiler; hatta katline fetva verdiler.

Bunun üzerine Hama’ya kaçan Âmidî, Eyyûbî Hükümdarı Muhammed b. el-Melikü’l-Muzaffer’in himayesine girdi. İki yıl sonra el-Melikü’l-Muazzam Şerefeddin Îsâ’nın daveti üzerine Şam’a giderek Aziziye Medresesi’nde on yıl kadar müderrislik yaptı.

Fakat el-Melikü’l-Eşref’in o sıralarda işgal ettiği Diyarbekir’in eski hükümdarı ile gizlice mektuplaştığı ileriye sürülerek müderrislikten azledildi. Daha sonra evine çekilip münzevi bir halde yaşayan Seyfeddin el-Âmidî, 4 Safer 631 (9 Kasım 1233) tarihinde vefat etti ve Şam’daki Cebel-i Kāsiyûn Kabristanı’na defnedildi.