GİORDANO BRUNO KİMDİR?

İtalyan rahip, filozof, okültist ve gökbilimcidir. Bruno, ayrıca Rönesans felsefesini şekillendiren filozofların en önemlilerinden biridir.

GİORDANO BRUNO HAYATI

Giordano Bruno, 1548 yılında İtalya’nın Nola kasabasında soylu bir ailenin çocuğu olarak doğmuştur. Edebiyat ve felsefe çevreleriyle erkenden ilişki kurdu. Giordano Bruno 16 yaşındayken Napoli’deki manastırlarından birinde Dominiken tarikatına girdi ve orada Thomas Aquinas’ı, eski ve yeni filozofları inceledi. Heraklitos’u ve Demokritos’u okudu ve çok etkilendi. Kopernik sistemi ile tanışınca, Bruno tarikat mensubu bir kişi olmaktan sıyrıldı ve buna bağlı olarak Hıristiyan inancıyla arasındaki bütün bağları koparttı. Kiliseye karşı bir sistem içinde yer aldığından din sapkınlığı ile suçlandı. Bruno 28 yaşındayken dinsizlik ve sapkınlık suçlarından, hakkında dava açıldı. Buna rağmen düşüncelerinden vazgeçmedi ve Engizisyon baskısından kurtulmak için 1576 yılında önce Roma’ya ve ardından Kuzey İtalya’ya kaçtı. 

Giordano Bruno, dinsizlik ile suçlandığı için hiçbir yerde kalıcı olarak yaşayamadı, sürekli gezdi. Cenevre’ye geçti, ama orada da Jean Calvin’in kurduğu Calvincilik mezhebinin üyeleri ile çatıştı. Ardından Güney Fransa’da Toulouse’a ve Paris’e gitti; 1582 yılında Sorbonne Üniversitesi’nde bir kürsü elde etti. Londra’da eserlerinin bazılarını kitap olarak bastırdı. Londra’da ve Avrupa’da dolaştı.

GİORDANO BRUNO KİMDİR?

Kısa bir süre için Paris’e gitti. Ardından da Almanya’ya gitti ve eserlerini yayımlatma çabalarını sürdürdü. Daha sonra Zürih’e geçti. Ve daha sonra öğrencisi ve aynı zamanda aristokrat olan I. Alvise Mocenigo tarafından Venedik’e davet edildi. Bu daveti kabul eden Bruno, Venedik’te Galileo Galilei (İtalyan astronom ve fizikçi) ile tanıştı.

Uzun bir aradan sonra tekrar ülkesine dönmüş olan Bruno, sık sık konferans ve sunumlar verdi, aynı zamanda Galileo Galilei ile fikir ve bilgi alışverişini ilerletti. Bir süre sonra öğrencisi Macenigo ile tartışınca, onun tarafından 1591 yılının bahar aylarında Engizisyona şikayet edildi. Bruno’ya fikirlerinden vazgeçmesi ve evren görüşünün din sapkınlığı olduğunu kabul etmesi halinde affedileceği söylendi. Sekiz yıl hapiste kalarak tanrıya saygısızlık, ahlaksız davranış ve dinden çıkmak suçlarından soruşturuldu ve yargılandı. Uzun bir yargılamanın sonunda “kanı akıtılmadan eziyet edilerek öldürülmesine” karar verildi. İşkence gördüğü halde, sonsuz evren görüşünün din sapkınlığı olduğunu kabul etmeyen Bruno ölüme mahkûm edildi ve Roma’da Campo dei Fiori meydanında önce dilini kopardılar sonra diri diri yaktılar.

Giordano Bruno, 17 Şubat 1600 tarihinde İtalya, Roma’da 52 yaşında ölmüştür.

Roma’da bulunan Piazza Navona meydanının tam ortasındaki heykel, 1600 yılında aynı bölgede diri diri yakılan Giordano Bruno’ya aittir.

Giordano Bruno,

“Tanrı, iradesini hakim kılmak için yeryüzündeki iyi insanları kullanır; yeryüzündeki kötü insanlar ise kendi iradelerini hakim kılmak için Tanrı’yı kullanırlar.”

demiştir…

Bruno evrenin sonsuzluğu yanında evrenin birliği ilkesini de benimser. Buna göre Ortaçağ felsefesinde temel alınan gök ile yer ayrılığını reddeder. Bruno, Tanrı’nın ve evrenin birbirinden farklı iki töz olmadığı, ama aynı gerçekliğin iki sonsuz görünümü olduğunu kabul eder. Ona göre her şey Tanrısal kuvvetin görünüşüdür:

“Ne gördüğüm hakikati gizlemekten hoşlanırım, ne de bunu açıkça ifade etmekten korkarım. Aydınlık ve karanlık arasındaki, bilim ve cehalet arasındaki savaşa her yerde katıldım. Bundan dolayı her yerde zorlukla karşılaştım ve cehaletin babaları olan resmi akademisyenlerin yanı sıra kalın kafalı çoğunluğun öfkesinde hedef olarak yaşadım.”

“Güneş bir tane değil sonsuz sayıdadır ve yedi gezegenin güneş çevresinde döndüğü gibi, diğer güneşler çevresinde dönen gezegenlerde vardır. Ayrıca bu dünyalarda yaşayan farklı varlıklar mevcuttur.”

1582 – Candelaio” (Şamdancı)

1584 – La cena de le ceneri (Küllü Çarşamba Yemeği)

1584 – Della causa” principio et uno (Neden, ilke ve birlik üzerine)

1584 – Spaccio de la bestia trionfarı- te

1585 – De l’infinito urıiverso et mundi (Sonsuz evren ve dünyalar üzerine)

1585 – De gl’heroici furori (Yiğitçe öfkeler üzerine)

– Ölümümü bildirirken siz benden daha çok korkuyorsunuz.

– Zaferin elde edilebilir olduğunu düşünerek mertçe savaştım. Ne yazık ki ruhumun gücü bedenimden esirgenmiş. İnanıyorum ki gelecek kuşaklar gerçek uğruna savaşmayı tüm yaşam zevklerinden üstün tutacaklardır.

– İnsanın sırf çoğunluk, çoğunlukta olduğu için, kitlelerle ya da çoğunlukla aynı şekilde düşünmek istemesi aşağılık ve düşük bir kafası olduğunun kanıtıdır. Halkın çoğunluğu ona inansın inanmasın, hakikat değişmez.

– Yaşamın amacı, kaderi anlayabilmektir; çünkü bu bilgi gerçek kurtuluş olan tanrı ve sonsuzla birleşme bilincine bizi yöneltebilen tek şeydir.

– Zaman her şeyi alır ve her şeyi verir.

– Gömleğin ilk düğmesi yanlış iliklenince, diğerleri de yanlış gider.

– Büyücüler inanç sayesinde, fizikçilerin hakikat sayesinde yaptıklarından daha fazlasını yaparlar.