Arius Kimdir? Hayatı Ve Biyografisi 

Doğum tarihi: MS 256, Libya

Ölüm tarihi : MS 336 

Arius Biyografi

Bazı Ehl-i Sünnet İslam alimlerinin, bozulmamış son Hristiyan olarak kabul ettiği Arius, İskenderiye’de Baucalis Kilisesi’nde görev yapmış Libya kökenli çileci Hristiyan bir din adamıdır. Allah’ın varlığıı hakkındaki öğretisi, ‘Baba’nın Oğul üzerindeki kutsallığı’nın altını çizmesi, ve teslis inancına muhalefeti, 325 yılında Roma İmparatoru Konstantin tarafından toplanan Birinci İznik Konsili’nde onu ana konu haline getirmiştir.

İmparatorlar Licinius ve Konstantin,Roma İmparatorluğu’nda zamanın Hristiyanlığını meşru ve resmi hale getirdikten sonra, yeni tanınan Katolik Kilisesi tek ve berrak teoloji (Allah inancı) arayışına girdi.

 

İskenderiyeli Athanasius’da aralarında olduğu Teslis savunucuları(baba, oğul,kutsal ruh meselesini savunanlar), Arius ve Aryanizm’i, Tanrı Baba ile Nasıralı İsa’nın “aynı mahiyetten” eş-t ve eş-ebedi/ezeli (Allah cc. ve Hz. İsa’yı denk tutma) olduklarını söyleyen denklik üzerine kurulu Teslis inancı Kristolojisi ile aynı fikirde olmayanları tanımlamakta kullanmışlardır.

Arius’un dini yaklaşımını destekleyen bütün yazılar ortadan kaldırılmış veya gizlenmiş olsa da, karşı olanların yazıları Arius’un dine bakışını, “Baba Tanrı”nın, “Oğul”dan önce var olduğu bir dönem olduğu şeklinde tanımlamaktadır. 

Birlikte hareket eden tüm muhalefete rağmen, ‘Arian’ ya da teslis karşıtı kiliseler, Gotlar arasında ve Alman krallıklarında, Avrupa ve Kuzey Afrika’da yaşamışlardır. Beşinci ve yedinci yüzyıllardan sonra askeri fetihler ile bastırılmışlar ya da kraliyetler gönüllü olarak Katolik inancına dönmüşlerdir.

ARYANİZM NEDİR?

“Aryanizm” isim olarak öğüdün kaynağının Arius olduğuna işaret etse de, Oğul’un Baba ile kesin ilişkisi üzerine tartışma Arius ile başlamamıştır. Bu konu, onun gelişinden onlarca yıl tartışılmıştır, Arius, ihtilafı toparlamış ve İzmitli Eusebius gibi “Arian” destekçileri uzun erimde daha etkili kanıtlıyabilecekleri kilise çapındaki izleyicilere taşımıştır. 

Gerçekten bazı sonradan gelen “Arian” destekçileri bu ismi öğretilerinin kendileri ile ilişkili olmadıklarını beyan ederek, inkar etmişlerdir. Arius ve hasımları arasındaki tartışma bu konuyu teolojik olarak öne getirmiş ve Arius’un ilan ettiği doktrin onun tarafından oluşturulmasa da “onun” olarak kullanılmıştır.

Teslis inancını reddetmesi nedeniyle sapık olarak suçlandı.İdam cezası aldı ve kazığa bağlanarak yakıldı.

Tarihe geçmiş sözü: ‘Allah, hiç kimseyi iyilik yapmak için  kötülük yapmak  zorunlu kılmaz.’