Dwight David Eisenhower Kimdir ?

Eski Amerika Birleşik Devletleri Başkanı  

Doğum tarihi: 14 Ekim 1890, Denison, Teksas, ABD

Ölüm tarihi ve yeri: 28 Mart 1969, Washington, DC, ABD

Dwight D. Eisenhower Kimdir ?

Dwight David Eisenhower (1890-1969), İkinci Dünya Savaşı’nda Avrupa’daki Müttefik kuvvetlerin lideri, NATO komutanı ve Amerika Birleşik Devletleri’nin otuz dördüncü başkanıydı.

Dwight Eisenhower, 14 Ekim 1890’da Denison, Teksas’ta yedi oğuldan biri olarak doğdu. Aile kısa süre sonra Abilene, Kansas’a taşındı. Aile fakirdi ve Eisenhower çok çalışmanın erdemini erken öğrendi. 1915’te West Point Askeri Akademisi’nden mezun oldu. Canlı mizacı ve sevgi uyandırma kapasitesiyle dikkat çekiciydi.

Eisenhower, 1916’da Mamie Doud ile evlendi. Çiftin iki oğlundan biri bebekken öldü; diğeri, John, babasının ayak izlerini takip etti ve West Point’e gitti, daha sonra babasının anılarının hazırlanmasına yardımcı olmak için Ordudan istifa etti.

Ordu Kariyeri

Eisenhower’ın ordudaki kariyeri, yavaş yavaş farklılaşmaya başladı. 1926 yılında Kara Kuvvetleri Komutanlığı ve Genelkurmay Okulu’ndan sınıfında birincilikle mezun oldu. Ordu Harp Okulu’ndan mezun olduktan sonra, General Douglas MacArthur altında kurmay başkanı olarak görev yaptı. Filipinler’de MacArthur’un seçkin yardımcısı oldu. 1939’da Amerika Birleşik Devletleri’ne dönen Eisenhower, 3d Ordusu’nun kurmay başkanı oldu. 1941’de Louisiana’daki savaş operasyonlarını parlak bir şekilde yürüterek ABD Genelkurmay Başkanı General George C. Marshall’ın dikkatini çekti. II. Dünya Savaşı başladığında, Eisenhower Ordu Genelkurmay Başkanlığı Savaş Planları Bölümü’nün başkan yardımcısı oldu. Savaşın Avrupa’ya taşınması hazırlıklarına yardım etti ve Mayıs 1942’de Avrupa operasyonlarının başkomutanlığına getirildi.

Avrupa’da Yüksek Komutan

Eisenhower’ın kişisel nitelikleri, takip eden aylardaki durum için kesinlikle doğruydu. Savaş tecrübesi kendisininkini aşan İngiliz generallerle ve gücü ve kararlılığı birinci dereceden bir başbakan olan Winston Churchill ile uğraşmak zorunda kaldı. Eisenhower’ın görevi, insanlarla iyi geçinmek ve Müttefik kuvvetlerin lideri olarak kendi konumunu korumak için incelik ve kararlılığın bir kombinasyonunu gerektiriyordu. Eisenhower, saygı ve sevgi komuta etme kapasitesine ek olarak, astlarının seçiminde yüksek yönetici kalitesi gösterdi.

Londra’da Eisenhower, Kasım 1942’de Kuzey Afrika’nın işgalinin yolunu açtı. Güçlü İngiliz isteksizliğine karşı Haziran 1944’te Avrupa’yı işgal etmeye hazırlandı. Normandiya’ya kitlesel birlik çıkarmanın mümkün olduğu günü tam olarak seçti ve köprübaşı kurulduktan sonra, Alman ordularını yenmek için kısa bir kesintiyle muzaffer bir şekilde ilerledi. 1945 baharında, doğudan ilerleyen Rus kuvvetlerinin güçlü desteğiyle Avrupa’daki savaş sona erdi. Eisenhower, Amerika Birleşik Devletleri’nin en tanınmış adamlarından biri oldu ve olası bir siyasi kariyerden söz edildi.

Ancak Eisenhower herhangi bir siyasi hırsı reddetti ve 1948’de Columbia Üniversitesi’nin başkanı olmak için askerlik hizmetinden emekli oldu. Bu rolü ayrıcalıkla doldurduğu söylenemez. Eğitimindeki hiçbir şey üniversite sorunlarıyla başa çıkmak için özel bir kapasite önermedi. Ancak, Aralık 1950’de Başkan Harry Truman’ın yeni kurulan Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü’nün (NATO) ilk komutanı olma çağrısını kabul etmesi, yalnızca güçlü bir görev duygusu sayesinde oldu. ve güçlü irade yine tam olarak sergilendi.

Eisenhower’ın siyasi görüşleri hiçbir zaman açıkça tanımlanmamıştı. Ancak Amerika Birleşik Devletleri’nin doğusundaki Cumhuriyetçi liderler onu cumhurbaşkanlığı için oldukça kabul edilebilir bir aday olarak buldular, çünkü partinin belirli bir kanadıyla özdeşleştirilmemiş olabilir. Robert Taft’a karşı sert bir sözleşme mücadelesinden sonra, Eisenhower galip geldi. Seçimde Demokrat aday Adlai Stevenson’ı muazzam bir farkla mağlup etti.

Eisenhower bu başarısını 1956’da tekrarladı. 1955’te ciddi bir felç geçirdi ve 1956’da ileitis ameliyatı oldu. Büyük bir haysiyetle davranarak ve ancak görevlerini tam olarak yerine getirebileceğini hissettiği takdirde ikinci bir dönem için aday olacağını açıkça belirterek, yeniden adaylığı kabul etti ve 531 seçmen oyunun 477’si ve 9’un üzerinde halk çoğunluğu ile seçimi kazandı.

Eisenhower’ın siyasi bir lider olarak gücü, neredeyse tamamen tarafsızlığına ve dürüstlüğüne dayanıyordu. Siyasi manevralardan pek hoşlanmazdı ve asla güçlü bir partizan olmadı. 1952’de Kongre’nin her iki kanadında da çoğunluğa ulaşan partisi 1954’te kontrolü kaybetti ve görevdeki 8 yılın 6’sında Başkan hem Demokratlara hem de Cumhuriyetçilere güvenmek zorunda kaldı. Bununla birlikte, kişisel nitelikleri bunu olabileceğinden daha kolay hale getirdi.

Eisenhower, büyük ABD başkanlarının çoğunun görüşünde olduğu gibi, başkanlığı olumlu bir yöneticilik olarak düşünmedi. Kişisel felsefesi hiçbir zaman çok net bir şekilde tanımlanmadı. Dinamik bir lider değildi; merkezde bir pozisyon aldı ve gücünü buradan aldı. İç işlerinde, güçlü ve yetenekli Hazine sekreteri George Humphrey’den etkilendi. Dış ilişkilerde, dışişleri bakanı John Foster Dulles’a dayanıyordu. Güvendiği kişilere geniş yetkiler verdi; içişlerinde, kişisel asistanı Sherman Adams, büyük etki yaptı. Bir anlamda, Eisenhower’ın “savaş” üzerindeki duruşu şüphesiz onu daha da güçlendirdi.

İç Politikalar

Eisenhower’ı liberal veya muhafazakar olarak sınıflandırmaya çalışmak zordur. Şüphesiz ticari çıkarlara sempati duyuyordu ve onlardan yaygın bir destek aldı. Mali konularda katı görüşleri vardı ve genel olarak hükümetin ekonomik konulardaki rolünün genişletilmesinden yana değildi. Yine de sosyal güvenliğin kapsamlı bir şekilde genişletilmesi gibi önlemleri tercih etti, asgari ücreti sabitleyen bir yasayı imzaladı ve Sağlık, Eğitim ve Refah Bakanlığı’nın kurulmasını önerdi. Bir ilk hatadan sonra, bu göreve 1930’larda sosyal güvenlik hareketinin öncülerinden olan seçkin bir yönetici olan Marion B. Folsom’u atadı.

Ancak iç politikadaki en önemli gelişme Yargıtay’dan geldi. Başkan, baş adalet görevine Earl Warren’ı atadı. 1954’te Warren Mahkemesi oybirliğiyle okullarda ayrımcılığın anayasaya aykırı olduğunu ilan eden ve sivil haklar hareketine yeni bir ivme kazandıran bir karar verdi.

Eisenhower bu kararı uygularken son derece dikkatliydi. Columbia Bölgesi’nde uygulandığını gördü, ancak kalbinde buna inanmadı ve uygun önlemi almanın Federal hükümetten ziyade eyaletlerin olduğunu düşündü. Bununla birlikte, 1957’de Arkansas valisi Orval Faubus, Afrikalı Amerikalıların Little Rock okullarına girmesini engellemek için ulusal muhafızları kullanarak ırk ayrımcılığının kaldırılması kararına karşı çıkmaya çalıştığında taşınmak zorunda kaldı. Başkanın tavrı netti; yasayı uygulayacağını açıkladı. Faubus inatçı olduğunu kanıtlayınca, Başkan ona emir verdi ve ulusal muhafızları görevden almaya zorladı. Kabul edilen Afrikalı Amerikalılar silahlı bir çete tarafından geri çekilmeye zorlandıklarında, Başkan Federal birlikleri Little Rock’a gönderdi ve ulusal muhafızları federalleştirdi. Bir ay sonra Federal birlikler geri çekildi. Ancak durumun tamamen istikrara kavuşması uzun zaman aldı.

Başkanın ikinci dönemi medeni haklarda daha fazla ilerleme kaydetti. 1957’de, kanunun uygulanması ve oy hakkına müdahalenin engellenmesi için başsavcılık için daha fazla personel sağlayan bir tedbiri imzaladı. 1960 yılında, tedbiri güçlendiren ve ırk ayrımcılığının kaldırılmasına karşı direnişi Federal bir suç haline getiren yasayı imzaladı.