1856 Paris Barış Antlaşması Sonuçları, Nedenleri ve Önemi Nedir?

Paris Antlaşması

30 Mart 1856 tarihinde, Rusya ile yaptığı Kırım savaşını kazanan Osmanlı, Birleşik Krallık, Fransa ve Rusya tarafından imzalanmış olan bir barış antlaşmasıdır.Osmanlı Kırım Savaşını kazanmış olsa da bu antlaşma Osmanlı’nın aleyhine kararlar içeren bir anlaşma olarak dikkat çeker.Ayrıca Paris Antlaşması maddeleri pek çok devlet için önem arz eder.Çünkü bu antlaşmada alınan kararlar dünya dengelerini değiştiren kararlardır.

Paris Antlaşması Maddeleri

Tamamı 31 madde olan Paris Antlaşmasının başlıca maddeleri şunlardır:

Antlaşmayı imzalayan taraflar savaş esnasında işgal ettikleri toprakları iade edeceklerdir.

Osmanlı Devleti; Avrupa Devletler topluluğunun bir üyesi olacak, toprak bütünlüğü ve bağımsızlığı Avrupa devletlerinin ortak garantisi altına alınacaktır.

Osmanlı Devleti ile antlaşması imzalayan devletlerden herhangi ikisi arasında bir anlaşmazlık çıkarsa, taraflar kuvvet kullanmadan diğer imzacı devletlerin aracılığını kabul edeceklerdir.

Osmanlı padişahının 18 Şubat 1856 tarihinde ilan etmiş olduğu “Islahat Fermanı” devletlere tebliğ edilecek ve devletler de bu fermanı kabul edeceklerdir.Bu ferman sayesinde Osmanlı Devleti’nin iç işlerine karışma hakkı tanınmayacaktır.

Boğazların kapalılığını öngören 1842 tarihinde imzalanan Boğazlar Sözleşmesinin esasları devam edecektir.

Karadeniz tarafsız bölge sayılacak ve askerden tecrit edilecektir. Karadeniz’de bulunan tersaneler yıkılacak ve hiçbir devletin donanması bulunmayacaktır.

Tuna Nehrinde ulaşım serbestliği yeniden kurulacak ve bunu sürekli kılmak adına antlaşmayı imzalayan devletlerin temsilcilerinden oluşan bir “Tuna komisyonu” kurulacak.

Eflak ve Boğdan’ın birer meclisi olacak ve hiçbir devlet bu şehirlerin iç işlerine karışmayacaktır.

Sırbistan daha önce Osmanlı İmparatorluğu’ndan almış olduğu hak ve imtiyazlar devletlerin garantisi altına alınacak, Osmanlı Devleti izinsiz bir şekilde Sırbistan’a askeri müdahalede bulunmayacaktır.

1856 Paris Barış Antlaşması Nedeni

Paris Antlaşması’nın en önemli nedeni, Kırım Savaşında zarara uğrayan devletlerin barış için diplomasi aramasıdır.

Rusya tehdidi ile karşılaşan Avusturya, Rusya’ya karşı olarak Rusya tehlikesinden kurtulacaktır.

Rusya’nın çekileceği Eflak ve Boğdan bölgesinin garantisi Avrupa altına alınacaktır.

Osmanlı’da yaşayan Müslüman ve Hıristiyanlara Avrupa garantisi ve yeni haklar verilecektir.

İngiltere, varlık ve bütünlüğü Avrupa’nın garantisi altına alınan Osmanlı Devletinde, uzun vadede emellerine hizmet edecek köklü reformlar yapılmasını sağlayabilecektir.

1856 Paris Barış Antlaşması Sonuçları

Paris Antlaşmasının en önemli sonucu Rusya’nın üstünlüğüne son verilmesidir.

Avrupa güçler dengesi en baştan düzenlendi. Rusya’nın bozmaya çalıştığı bu denge, Osmanlı’nın iştiraki ile yeniden kuruldu.

Karadeniz’de tarafsızlık sağlanması, boğazların yabancı savaş gemilerine kapalılığın sürdürülmesi, Eflak, Boğdan ve Sırbistan topraklarının imzacı devletler tarafından korunmasıyla Rusya’nın Balkanlardaki nüfuzunu bertaraf etti.

Antlaşma ile Osmanlı savaştan önceki sınırlarına kavuştu.

Doğu Karadeniz’den Adriyatik Denizine Avrupa siyasi hattı oluşturuldu.